Ceza muhakemesi süreçlerinde çocuk sanıkların korunması, adil yargılama ilkelerinin temel bir parçasıdır. Bu bağlamda, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 185. maddesi, çocuk sanıkların duruşmalarının kapalı yapılmasını zorunlu kılar. Bu yazıda, CMK 185 madde kapsamında çocuk sanıkların korunması, kapalı duruşmanın önemi ve ilgili Yargıtay kararlarına yer verilecektir. Bu düzenlemenin amacı, çocukların kamuoyu önünde damgalanmasını önlemek ve onların psikolojik olarak korunmasını sağlamaktır. Ancak uygulamada bazı durumlar, bu koruyucu tedbirin önemini bir kez daha ortaya koyar. İşte bu yazıda, konuyla ilgili Yargıtay kararlarına ve pratikteki uygulamalara detaylı bir bakış sunulacaktır.

Çocuk Sanıkların Korunması ve CMK 185

Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 185. maddesi, 18 yaşını doldurmamış çocuk sanıklar için duruşmaların kapalı yapılmasını zorunlu kılar. Bu düzenlemenin temel amacı, çocukların yargılama sürecinde maruz kalabilecekleri olumsuz etkilerden korunmalarını sağlamaktır. Örneğin, küçük Yağmur’un hırsızlık suçuyla itham edildiği bir duruşma düşünün. Yağmur’un duruşması kapalı yapılırsa, yaşı nedeniyle korunması ve gelecekteki sosyal yaşamının olumsuz etkilenmemesi amaçlanır. Yargıtay kararları da, çocukların korunmasına yönelik bu yaklaşımı destekler niteliktedir. Özellikle çocukların yaşı büyük sanıklarla birlikte yargılanması durumunda dahi, duruşmanın kapalı yapılması gerektiğini vurgulayan Yargıtay kararları, bu koruyucu tedbirin önemini ortaya koyar.

Kapalı Duruşmanın Önemi ve Yargıtay Kararları

Kapalı duruşma uygulaması, çocuk sanıkların yargılama sürecinde maruz kalabilecekleri stigmatizasyonu önlemeyi amaçlar. Yargıtay’ın çeşitli kararlarında bu ilkenin altı çizilmiştir. Örneğin, çocuk sanık Zülfikar’ın, yetişkin sanıkla birlikte işlediği iddia edilen suç nedeniyle yargılandığı bir davada, her iki sanık için de duruşmaların kapalı yapılması gerektiğine karar verilmiştir. Ancak, bazı durumlarda kapalı duruşma ilkesine uyulmadığı görülmüştür. Bu durumlar, Yargıtay tarafından ele alınarak, kapalı duruşma ilkesinin öneminin altı bir kez daha çizilmiştir. Kapalı duruşma uygulamasının, çocuk sanıkların sosyal ve psikolojik korunmasında kritik bir rol oynadığı anlaşılmaktadır.

Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Çocuk sanıkların yargılanmasında kapalı duruşma ilkesinin uygulanması, teoride açık ve net olmasına rağmen, pratikte bazı sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Yargıtay kararları, kapalı duruşma ilkesine uyulmamasının çeşitli sebeplerle gerçekleşebileceğini göstermektedir. Örneğin, suça sürüklenen çocukların duruşmalarının yanlışlıkla açık yapılması, çocuğun korunma hakkının ihlali anlamına gelebilir. Bu sorunların çözümü için, mahkemelerin CMK 185 maddeye olan farkındalıklarının artırılması, duruşma salonlarının çocuk sanıkların ihtiyaçlarına uygun hale getirilmesi ve yargı personelinin çocuk hakları konusunda eğitilmesi önerilebilir. Bu tedbirler, çocuk sanıkların adil yargılanma haklarının korunmasına katkıda bulunabilir.

Sonuç: Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 185. maddesi, çocuk sanıkların korunmasını amaçlayan önemli bir düzenlemedir. Kapalı duruşma ilkesi, çocukların yargılama sürecinde maruz kalabilecekleri olumsuz etkilerden korunmalarını sağlamak için tasarlanmıştır. Yargıtay kararları, bu ilkenin uygulanmasının önemini vurgulamakta ve çocuk sanıkların korunmasına yönelik bir yaklaşım benimsemektedir. Ancak, uygulamada karşılaşılan sorunların çözümü için mahkemelerin bu konudaki farkındalığının artırılması ve yargı personelinin eğitilmesi gibi adımların atılması gerekmektedir. Bu sayede, çocuk sanıkların adil yargılanma hakları daha etkili bir şekilde korunabilir.

Paylaş: