Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ‘S’ Plaka İhaleleri Üzerine Danıştay Kararı
📜 Danıştay Karar Künyesi
13. Daire – 2022/3121 – 2022/4280 – 21.11.2022
🔎 Karar Özeti
Danıştay, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından gerçekleştirilecek ‘S’ plaka ihalesi için hazırlanan ilan ve şartnamelerin hukuka aykırı olduğuna karar vererek, iptaline hükmetti. İhalede rekabeti daraltan belirsizliklere ve katılım şartlarına itiraz edilmiştir.
Karar İçeriği
T.C. D A N I Ş T A Y ONÜÇÜNCÜ DAİRE Esas No:2022/3121 Karar No:2022/4280 TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVACI) : … VEKİLİ : Av. … İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı’nca 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesi uyarınca açık teklif usulüyle 23/03/2022 tarihinde gerçekleştirilecek olan “Diyarbakır Merkez …-…-…ve …İlçelerinde 29 Yıl Süre İle Hizmet Vermek Üzere 300 Adet S Plaka Verilmesi” işine ilişkin ihalenin, İhale İlanı’nın ve İhale Şartnamesi’nin iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesi’nce verilen kararda; dava konusu ihalenin Encümen kararında yıllık 100.000,00-TL (KDV hariç) olarak ihaleye çıkılmasının kararlaştırıldığı, İhale Şartnamesi, Sözleşme Taslağı ve İhale İlanı’nda ise her bir plaka için ihale bedelinin 29 yıl ve 100.000,00-TL (KDV hariç) üzerinden açık teklif usulüyle ihalenin gerçekleştirileceğinin anlaşıldığı, bu durumun ihale bedeli üzerinde belirsizlik yarattığı, her yıl için 100.000,00-TL (KDV hariç) üzerinden açık teklif usulüyle ihalenin gerçekleştirileceğinin kabulü hâlinde muhammen bedelin 29×100.000,00-TL= 2.900.000,00-TL olacağı, dolayısıyla İhale İlanı’nın 2886 sayılı Kanun’un 17/2. maddesi uyarınca günlük gazetelerden birinde, ihale tarihinden en az 10 gün önce bir defa daha yapılması gerektiği, İhale İlanı’nda ve İhale Şartnamesi’nde yer alan, gerçek kişiler yönünden araç sınıfına uygun sürücü belgesine sahip olma şartının, İhale Şartnamesi’nde şoför çalıştırılabileceği yönündeki düzenlemede göz önüne alındığında rekabeti daraltıcı nitelikte olduğu, yine ihaleye katılacak gerçek kişilerin ve tüzel kişilerin ortaklarının Diyarbakır sınırları içinde ikamet etme şartı ile tüzel kişiler yönünden şirketin en az 1 (bir) yıl önceden Ticaret Odasına kayıtlı olma şartlarının, 2886 sayılı Kanun’da yer alan ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması kriterlerine uygun olmadığı ve rekabeti daraltıcı nitelikte olduğu, İhale İlanı’nda ve İhale Şartnamesi’nde, gerçek kişilerin 1 adet, tüzel kişilerin ise en fazla 10 adet “S” plaka alabileceği yönündeki düzenlemeye ilişkin gerekçelerin somut olarak ortaya konulmadığı, bu durumun eşit konumda olan kişilerin farklı muamelelere tâbi tutulması sonucuna yol açacağı, gerçek kişiler ile tüzel kişiler arasındaki rekabeti daraltan ve eşit yarışma şartlarını ihlâl eden bir düzenleme olduğu anlaşıldığından, dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, her bir idari işlem için ayrı ayrı dava açılması gerektiği, dava konusu işlemin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine göre tesis edildiği ve tüm unsurları yönüyle hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’NİN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Onüçüncü ve Sekizinci Dairelerince, 2575 sayılı Danıştay Kanunu’nun Ek 1. maddesi uyarınca birlikte yapılan toplantıda; Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 17. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davalının duruşma istemi yerinde görülmeyerek ve dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: USUL YÖNÜNDEN: MADDİ OLAY : Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı UKOME Genel Kurulu’nun …tarih ve …sayılı kararıyla, 500 adet “S” plaka tahsisinin şehir merkezi ve merkez ilçelerde 300 adet olmak üzere ihale edilmesinin komisyon raporu doğrultusunda kabul edildiği, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Meclisi’nin …tarih ve …sayılı kararıyla, anılan UKOME kararı doğrultusunda ihaleyi yapmak ve sonuçlandırmak üzere Belediye Encümeni’ne yetki verildiği, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Encümeni’nin …tarih ve …sayılı kararıyla, Diyarbakır Merkez …-…-…ve …ilçelerine hizmet vermek üzere 300 adet “S” plakanın ”yıllık” 100.000,00.-TL (KDV hariç) tahmini bedelle 23/03/2022 tarihinde saat 10.00’da 29 yıl süreyle kiraya verilmesi işinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesine göre açık teklif usulüyle yapılmasının kararlaştırıldığı, 11/03/2022 ve 14/03/2022 tarihlerinde yerel gazetede İhale İlanı’nın yayımlandığı, Diyarbakır ili, Bağlar ilçesinde servis aracı işletmeciliği yapan davacı tarafından, 23/03/2022 tarihinde gerçekleştirileceği ilan edilen ihalenin, İhale İlanı’nın ve İhale Şartnamesi’nin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. İLGİLİ MEVZUAT: 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun “Kapsam” başlıklı 1. maddesinde, “(…) belediyelerin (…) ve taşıma işleri bu Kanunda yazılı hükümlere göre yürütülür.”; “İlkeler” başlıklı 2. maddesinde, ”Bu Kanunun yürütülmesinde, ihtiyaçların en iyi şekilde, uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve ihalede açıklık ve rekabetin sağlanması esastır…”; ”Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde, “(…) İhale: Bu Kanunda yazılı usul ve şartlarla, işin istekliler arasından seçilecek birisi üzerine bırakıldığını gösteren ve yetkili mercilerin onayı ile tamamlanan sözleşmeden önceki işlemleri ifade eder. …”; “İhale komisyonları” başlıklı 13. maddesinin 5. fıkrasında, “(…) belediyelere ait ihaleler belediye encümenince bu Kanun hükümlerine göre yürütülür.” kuralına yer verilmiştir. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. maddesinin (f) fıkrasında, “Büyükşehir ulaşım ana plânını yapmak veya yaptırmak ve uygulamak; ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerini plânlamak ve koordinasyonu sağlamak; kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek.”; (p) fıkrasında, “Büyükşehir içindeki toplu taşıma hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmek, büyükşehir sınırları içindeki kara ve denizde taksi ve servis araçları dahil toplu taşıma araçlarına ruhsat vermek.” büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Dava konusu İhale İlanı ve İhale Şartnamesi, … tarih ve …sayılı UKOME kararı ve Diyarbakır Büyükşehir Belediye Meclisi’nin …tarih ve …sayılı kararı uyarınca tesis edilmiştir. …tarih ve …sayılı UKOME kararı … İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararı ile iptal edilmiş, anılan karar temyiz incelemesi sonucunda, Danıştay Sekizinci ve Onüçüncü Dairesi’nin 21/11/2022 tarih ve E:2022/6092, K:2022/6728 sayılı müşterek heyet kararıyla “Mahkemece genel yargılama usûlü yerine ivedi yargılama usûlü uygulanarak verilen kararda usûl hükümlerine uygunluk bulunmadığı” gerekçesiyle bozulmuş ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir. Diyarbakır Büyükşehir Belediye Meclisi’nin … tarih ve …sayılı kararının iptali istemiyle açılan davada ise … İdare Mahkemesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararı ile bahse konu Meclis kararı iptal edilmiş, anılan karar temyiz incelemesi sonucunda, “Her ne kadar İdare Mahkemesi’nce, … tarih ve … sayılı UKOME kararının yürütmesinin durdurulması gerekçe gösterilerek dava konusu Belediye Meclisi kararının dayanaksız kaldığı ve bu sebeple işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de, anılan UKOME kararının iptaline ilişkin Mahkeme kararının bozulmasına karar verildiğinden ve Mahkemece bakılan davada Belediye Meclisi kararına yönelik başkaca bir hukukî değerlendirme yapılmadığı anlaşıldığından, oluşan bu hukukî durum dikkate alınarak İdare Mahkemesi’nce yeniden bir karar verilmesi gerektiği” gerekçesiyle Danıştay Sekizinci ve Onüçüncü Dairesi’nin 21/11/2022 tarih ve E:2022/5258, K:2022/6279 sayılı müşterek heyet kararıyla bozulmuş ve dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan Mahkemeye gönderilmesine karar verilmiştir. Her ne kadar İdare Mahkemesi’nce, dava konusu İhale ilanı’nın usulüne uygun yapılmadığı, İhale Şartnamesi’nin ise rekabeti engelleyici şartlar içerdiği gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptaline karar verilmiş ise de, anılan UKOME ve Belediye Meclisi kararlarının iptaline ilişkin Mahkeme kararlarının bozulmasına karar verildiğinden, oluşan bu hukukî durum dikkate alınarak İdare Mahkemesi’nce yeniden bir karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yolundaki temyize konu kararda hukukî isabet bulunmamaktadır. KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1. Davalının temyiz isteminin kabulüne; 2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca …İdare Mahkemesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA, 3. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davalı idareye iadesine, 4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkeme’ye gönderilmesine, 5. 2577 sayılı Kanun’un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 21/11/2022 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi. (X) KARŞI OY : Dosyanın incelenmesinden, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanlığı UKOME Genel Kurulu’nun … tarih ve …sayılı kararıyla, 500 adet “S” plaka tahsisinin şehir merkezi ve merkez ilçelerde 300 adet olmak üzere ihale edilmesinin komisyon raporu doğrultusunda kabul edildiği, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Meclisi’nin …tarih ve …sayılı kararıyla, anılan UKOME kararı doğrultusunda ihaleyi yapmak ve sonuçlandırmak üzere Belediye Encümeni’ne yetki verildiği, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Encümeni’nin …tarih ve …sayılı kararıyla, Diyarbakır Merkez …-…-…ve …ilçelerine hizmet vermek üzere 300 adet “S” plakanın ”yıllık” 100.000,00.-TL (KDV hariç) tahmini bedelle 23/03/2022 tarihinde saat 10.00’da 29 yıl süreyle kiraya verilmesi işinin 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 45. maddesine göre açık teklif usulüyle yapılmasının kararlaştırıldığı, 11/03/2022 ve 14/03/2022 tarihlerinde yerel gazetede ihale ilanının yayımlandığı, Diyarbakır ili, Bağlar ilçesinde servis aracı işletmeciliği yapan davacı tarafından, 23/03/2022 tarihinde gerçekleştirileceği ilan edilen ihalenin, İhale İlanı’nın ve İhale Şartnamesi’nin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 7. maddesinin (f) bendinde, “Büyükşehir ulaşım ana plânını yapmak veya yaptırmak ve uygulamak; ulaşım ve toplu taşıma hizmetlerini plânlamak ve koordinasyonu sağlamak; kara, deniz, su ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ve işletmek, işlettirmek veya kiraya vermek; kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek.”; (p) bendinde, “Büyükşehir içindeki toplu taşıma hizmetlerini yürütmek ve bu amaçla gerekli tesisleri kurmak, kurdurmak, işletmek veya işlettirmek, büyükşehir sınırları içindeki kara ve denizde taksi ve servis araçları dahil toplu taşıma araçlarına ruhsat vermek. Büyükşehir içindeki toplu taşıma hatlarıyla ilgili olarak; şehir merkezine olan uzaklık, nüfus ve hattı kullanan sayısı kriterleri esas alınarak tespit edilecek hatlarla ilgili toplu taşıma hizmetlerinin işlettirilmesine karar vermek.” büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır. Anılan Kanun’un “Ulaşım hizmetleri” başlıklı 9. maddesinde de, bu Kanun ile büyükşehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile büyükşehir sınırları dâhilinde il trafik komisyonunun yetkilerinin ulaşım koordinasyon merkezi tarafından kullanılacağı, ulaşım koordinasyon merkezi kararlarının, büyükşehir belediye başkanının onayı ile yürürlüğe gireceği, ulaşım koordinasyon merkezi tarafından toplu taşıma ile ilgili alınan kararların, belediyeler ve bütün kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilgililer için bağlayıcı olduğu, koordinasyon merkezinin çalışma esas ve usulleri ile bu kurullara katılacak kamu kurum ve kuruluş temsilcilerinin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı tarafından müştereken çıkarılan yönetmelikle belirleneceği, büyükşehir belediyelerine bu Kanun ile verilen görev ve yetkilerin uygulanmasında, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun bu Kanuna aykırı hükümlerinin uygulanmayacağı belirtilmiştir. Ayrıca, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 8. ve 9. maddelerine dayanılarak hazırlanan ve 15/06/2006 tarihli, 26199 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği’nin “Ulaşım Koordinasyon Merkezi” başlıklı üçüncü kısmının “Görev ve yetkileri” kenar başlıklı 18. maddesinde, “(1) UKOME, büyükşehir içindeki kara, deniz, göl, nehir, kanal ve demiryolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesini sağlamak üzere; ulaşım, trafik ve toplu taşıma konularında üst düzeyde yönlendirici karar alma, uygulama, uygulatma ve ilgili mevzuattaki usulüne göre gereken tesisleri kurma, kurdurma ve işletme hak ve yetkilerine haizdir. Bu amaçla; a) Büyükşehir belediyesinin sınırları içinde, mevzuatla yetkili kılındığı durumlarda mahalli ihtiyaç ve şartlara göre trafik düzeni ve güvenliğini sağlamak amacıyla gerekli tedbirleri almakla, … ç) Kara, deniz, göl, nehir, kanal ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergâhlarını belirlemek; otobüs, taksi, dolmuş ve servis durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmekle…d) Karayolu taşımacılığına ait mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzeni ve güvenliği yönünden belediye sınırları içinde ticari amaçla çalıştırılacak yolcu ve yük taşıtları ile motorsuz taşıtların çalışma şekil ve şartları ile bu taşıtların teknik özelliklerini tespit etmek, çalıştırılabileceği yerler ile güzergâhlarını tespit etmek ve sayılarını belirlemek, bunlara izin ve çalışma ruhsatı vermekle, e) Büyükşehir belediyesinin sınırları içinde, ulaşım, toplu taşıma ve trafik mevzuatının büyükşehir belediyesine verdiği yetki doğrultusunda uygulamaya yönelik yönlendirici karar almak ve görüş oluşturmakla, …” görevli ve yetkilidir kuralına yer verilmiş; 28. maddesinin (2) numaralı fıkrasında da, “Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçları(nın)… tahsis süreleri, ticari plaka sayıları ile bu plakaların verilmesine ilişkin usul, esas ve devir ücretleri UKOME’ce tespit edilir.” düzenlemesi yer almıştır. Aktarılan hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, karayolu taşımacılığına ait mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzeni ve güvenliği yönünden büyükşehir belediye sınırları içinde ticari amaçla çalıştırılacak yolcu ve yük taşıtları ile motorsuz taşıtların çalışma şekil ve şartları ile bu taşıtların teknik özelliklerini tespit etmek, çalıştırılabileceği yerler ile güzergâhlarını tespit etmek ve sayılarını belirlemek, bunlara izin ve çalışma ruhsatı verme konusunda karar verme yetkisinin Büyükşehir Ulaşım Koordinasyon Merkezine ait olduğu anlaşılmaktadır. Diğer yandan, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 12/(b) maddesinde il ve ilçe trafik komisyonlarının görevleri sayılmıştır. Bu kapsamda, 02/04/1986 tarih ve 86/10553 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulmuş olan Ticari Plakaların Verilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Karar ile, tahdit kapsamında bulunan taksi, dolmuş, minibüs ve (S) serisinden ticari servis araçlarına verilecek plakaların verilme usul ve esasları belirlenmiştir. Anılan Karar’ın 3. maddesinde, ticari plaka verilebilmesi için umum servis araçlarında, şoförlük mesleğini geçim kaynağı olarak seçtiğini beyan etmiş ve ilgili meslek odasına, ilgili meslek odasının bulunmadığı yerlerde şoförler odasına üye olmak veya ticaret odalarına kayıtlı taşımacı şirketlerce şehir içinde taşımacılık yapmak şartı aranacağı öngörülmüş ve ticari plakaların verilme usul ve esaslarını düzenleyen 5. maddesinde ise, “Ticari plaka, kapalı teklif usulü ile aşağıdaki şartlar dikkate alınarak, trafik komisyonunun tespit edeceği esaslara göre verilir. a) İlin ihtiyacı dikkate alınarak dağıtılacak ticari plaka sayısı trafik komisyonunca tespit edilecek ticari plakanın serbest piyasadaki tahmini bedelinin %80’ine tekabül eden muhammen bedeli, müracaat şekli, süresi, ihale zamanı ve diğer hususlar mahalli vasıta ve/veya en az iki gazete ile kamuoyuna duyurulur. b) Tespit edilen ticari plakalar ikişer aylık dönemlerde bir yılda altı defa verilebilir. c) Kapalı teklif zarfları trafik komisyonları huzurunda açılır ve en yüksek bedeli teklif edenlerden başlamak üzere o dönem için tespit edilen miktarda ticari plaka verilir. Eşit ücret teklif edenler arasında trafik komisyonu huzurunda kura çekilir. d) Müracaat edenlerden, trafik komisyonunun tespit edeceği muhammen bedelin 1/5’i teminat olarak peşin alınır. Plaka bedelinin kalan kısmı ödenmedikçe plaka almaya hak kazananlara ticari plaka verilmez, kazanamayanların teminatları iade edilir.” kuralı yer almıştır (www.trafik.gov.tr.mevzuat.karar). 23/07/2004 tarihinde yürürlüğe giren 5216 sayılı Kanun’un 9. maddesinde, büyükşehir sınırları dahilinde il trafik komisyonunun yetkilerinin Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) tarafından kullanılması öngörüldüğünden, 02/04/1986 tarih ve 86/10553 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulmuş olan Ticari Plakaların Verilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Karar’ın 5. maddesiyle, tahdit kapsamında bulunan taksi, dolmuş, minibüs ve (S) serisinden ticari servis araçların plakalarının verilmesinde il trafik komisyonuna ait bulunan yetkilerin UKOME tarafından kullanılması kanunun amir hükmü gereğidir. 5216 sayılı Kanun ile belirlenen kurallar ile çelişmeyen 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili mevzuatın uygulanacağı açık olup, anılan Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen Usul ve Esasların ve öngördüğü temel ilkelerin 5216 sayılı Kanun ve yukarıda anılan Yönetmelik ile çelişmediği anlaşılmaktadır. Ayrıca 02/04/1986 tarih ve 86/10553 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının iptali istemiyle açılan davada, Danıştay Sekizinci Dairesi’nin 17/12/2020 tarih ve E:2018/37, K:2020/5771 sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiştir. Bu itibarla, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle büyükşehir sınırları içerisinde il trafik komisyonu yetkileri Büyükşehir Ulaşım Koordinasyon Merkezi’ne geçmiş bulunduğundan, uyuşmazlığa konu tahdit kapsamında bulunan (S) serisinden ticari servis araçlarına verilecek plakaların ihtiyaca göre sayısının belirlenmesi ve ihale edilmesi hususunda önceden il trafik komisyonları tarafından kullanılan yetkilerin UKOME tarafından kullanılmasında 5216 sayılı Kanun’a aykırılık teşkil eden bir yön bulunmamaktadır. Belirtilen hukuki durumun aksine büyükşehir belediye meclisince belirtilen konularda ayrıca bir karar alınması yönünde yapılacak bir uygulamanın, UKOME tarafından alınan kararların, belediye meclislerince yeniden tartışılmasına, değiştirilmesine, uygulanmamasına ya da eksik uygulanmasına neden olacağı ve bu durumun UKOME kararlarının bağlayıcı olduğu yönündeki kanun hükmünü işlevsiz hâle getireceği, UKOME tarafından karar verilmeden önce ya da karar verildikten sonra belediye meclisi kararı aranmasının da katılımcı bir anlayışla oluşturulan UKOME’nin kuruluş amacı ile bağdaşmayacağı kuşkusuzdur. Kaldı ki, Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 28. maddesinde, Belediye Kanunu’nun bu kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanacağı kurala bağlandığından, yukarıda belirtilen konularda Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun yetki kurallarının uygulanması gerekmektedir. Bu noktada, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’nun 13. maddesinin beşinci fıkrasında, belediyelere ait taşıma işlerinin bu Kanun kapsamında olduğu ve belediyelere ait ihalelerin belediye encümenince yapılacağı kuralı yer aldığından, UKOME tarafından karar verildikten sonra belediye meclisince bir karar alınmaksızın uyuşmazlık konusu ihalenin belediye encümeni tarafından yapılacağı sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Meclisi’nin …tarih ve …sayılı kararında “yetki” yönünden hukuka uygunluk bulunmamakla birlikte dava konusu işlemlerin iptaline yönelik temyize konu Mahkeme kararında sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik görülmediğinden, kararın aktarılan gerekçeyle onanması gerektiği oyu ile karara katılmıyorum.Paylaş:
