Büyük Ova Koruma Alanlarının Tespiti Üzerine Danıştay Kararı
📜 Danıştay Karar Künyesi
İdare Dava Daireleri Kurulu – 2022/2484 – 2023/1949 – 19.10.2023
🔎 Karar Özeti
Danıştay, Eskişehir’deki tarım arazileriyle ilgili Bakanlar Kurulu tarafından tesis edilen büyük ova koruma alanı belirlenmesine ilişkin işlemin hukuka uygun olduğuna ve davacının iddialarının yerinde olmadığına karar vererek davayı reddetmiştir.
Karar İçeriği
T.C. D A N I Ş T A Y İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU Esas No : 2022/2484 Karar No : 2023/1949 TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1-… 2-… Bakanlığı VEKİLİ : Hukuk Müşaviri … İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onuncu Dairesinin 07/02/2022 tarih ve E:2017/1281, K:2022/404 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: 21/01/2017 tarih ve 29955 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren bazı ovaların “büyük ova koruma alanı” olarak belirlenmesine ilişkin 12/12/2016 tarih ve 2016/9620 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın; davacının maliki olduğu Eskişehir ili, Tepebaşı ilçesi, … Mahallesi, … Mevkiinde bulunan, … ada … parsel sayılı taşınmaz yönünden iptali istenilmiştir. Daire kararının özeti: Danıştay Onuncu Dairesinin 07/02/2022 tarih ve E:2017/1281, K:2022/404 sayılı kararıyla; Davalı idarelerin usule ilişkin itirazı yerinde görülmemiş, Anayasa’nın 44. maddesinin 1. fıkrası, 45. maddesinin 1. fıkrası; 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nun 1., dava konusu işlemin yürürlüğe girdiği tarihteki haliyle “Tarımsal potansiyeli yüksek büyük ovaların belirlenmesi ve korunması” başlıklı 14. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesinin 1. fıkrasının, dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle (c) bendine yer verilerek, Yer verilen Anayasa ve Kanun hükümleri uyarınca, toprağın verimli olarak işletilmesini korumak ve geliştirmek, erozyonla kaybedilmesini önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almak ve tarım arazilerinin amaç dışı kullanılmasını ve tahribini önlemek Devletin görevi olup; tarımsal üretim potansiyeli yüksek, erozyon, kirlenme, amaç dışı veya yanlış kullanımlar gibi çeşitli nedenlerle toprak kaybı ve arazi bozulmalarının hızlı geliştiği ovaların, anayasal görevin gereği olarak, verimliliklerini yitirmeden tarımsal amaç doğrultusunda kullanılmalarını teminen büyük ova koruma alanı olarak belirlendiği, Dosyanın incelenmesinden; uyuşmazlık konusu taşınmazların “tarım arazisi” niteliğinde olduğu, taşınmazların 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planında (plan kararı niteliğinde olmamakla birlikte) tarım alanı, 23/12/2016 onay tarihli 1/25.000 ölçekli nazım imar planında da G rumuzlu tarım alanı olarak belirlendiği, dava konusu Bakanlar Kurulu Kararı’nın eki listede yer alan “Eskişehir İnönü Ovası” sınırları içerisinde kaldığı ve taşınmazların bulunduğu bölgenin yapılaşma baskısı altında olduğunun görüldüğü, Bu durumda, tarımsal potansiyeli yüksek olan ve ülke ile bölge tarımı bakımından önem arz eden, ancak çevredeki yapılaşma baskısı nedeniyle amaç dışı kullanım ile nitelik yitirme ve/veya bozulma riski taşıyan uyuşmazlığa konu bölgedeki tarım arazilerinin korunması amacıyla mevzuat hükümlerine uygun olarak Eskişehir Toprak Koruma Kurulunun uygun görüşü ve davalı Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca büyük ova koruma alanı olarak belirlenmesine ilişkin tesis edilen dava konusu işlemde hukuka ve kamu yararına aykırılık bulunmadığı, Öte yandan, davacı tarafından, taşınmazları ile aynı nitelikte olan çevredeki taşınmazların imara açıldığı ve konut alanı olarak kullanıldığı ileri sürülmüş ise de, bir kısım taşınmazın etrafında yapılaşma olmasının diğer taşınmazların da büyük ova koruma alanından çıkarılmasını gerektirmediği, esasen dava konusu işlem söz konusu yapılaşmanın diğer taşınmazlara da sirayet ederek tarım arazisi niteliklerini yitirmemesi amacıyla tesis edildiğinden, davacının söz konusu iddiasının yerinde görülmediği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, taşınmazları ile aynı nitelikte olan çevredeki taşınmazların imara açıldığı ve konut alanı olarak kullanıldığı, bu nedenle taşınmazlarının büyük ova sınırına dahil edilmesinin mağduriyetine sebep olduğu, taşınmazlarında tarım ve hayvancılık yapılmasının çevresini olumsuz etkilediği, taşınmazlarının büyük ova kapsamına alınmasının imar planlarına ilişkin mevzuat hükümleriyle çeliştiği; … İdare Mahkemesinin E: … sayılı karar dosyasında verilen karar uyarınca Eskişehir Büyükşehir Belediyesi İmar ve Bayındırlık Komisyonu tarafından; G, H, I rumuzlu tarım alanı olarak planlı alanların rumuzları kaldırılarak tarım alanı olarak planlanmışsa da, anılan kararın istinaf mahkemesi tarafından kaldırıldığı; Eskişehir İl Toprak Koruma Kurulunun … tarih ve … sayılı kararı ile tarımsal bütünlüğü bozmayan ve alternatifi olmayan Tepebaşı ilçesi, … ve … Mahallerinde yer aları Tarım ve Orman Müdürlüğü teknik ekibince hazırlanan etüt raporunun ekinde yer alan listede bulunan parselleri kapsayan alanda yapılacak 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı kapsamında 326.17 hektar alanın tarım dışı amaçla kullanılmasının 5403 sayılı kanunun 13.ve 14.maddeleri kapsamında uygun görüldüğü, Dairece bu husus araştırılmadan eksik inceleme ile karar verildiği ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI : Davalı idareler tarafından, istemin reddi gerektiği savunulmaktadır. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan; “a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması, b) Hukuka aykırı karar verilmesi, c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması” sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür. Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle; 1.Davacının temyiz isteminin reddine; 2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Onuncu Dairesinin temyize konu 07/02/2022 tarih ve E:2017/1281, K:2022/404 sayılı kararının ONANMASINA, 3.Kesin olarak, 19/10/2023 tarihinde oybirliği ile karar verildi.Paylaş:
