Devlet Memurları için Vardiya Yatakhanesi Düzenlemesi Üzerine Danıştay Kararı
📜 Danıştay Karar Künyesi
12. Daire – 2022/4879 – 2024/2558 – 21.05.2024
🔎 Karar Özeti
Danıştay, Türk Silahlı Kuvvetleri Yönergesi’nde yer alan ‘Vardiya Yatakhanesi’ ibaresinin iptaline ilişkin davayı reddetti. Mahkeme, düzenlemenin hukuka uygun olduğunu ve kamu yararı gözetilerek yapıldığını belirledi.
Karar İçeriği
T.C. D A N I Ş T A Y ONİKİNCİ DAİRE Esas No : 2022/4879 Karar No : 2024/2558 DAVACI : … Sendikası VEKİLİ : Av. … DAVALI : … Bakanlığı VEKİLİ : Av. … DAVANIN KONUSU: Davacı Sendika tarafından, 05/01/2015 tarihli Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi Ek-B’de düzenlenen “Tesis Kategorisi Çizelgesi”ndeki (D) kategorisinde yer alan “Devlet memuru” karşısında tesis türü olarak belirtilen “Vardiya Yatakhanesi” ibaresinin iptali istenilmektedir. DAVACININ İDDİALARI : Dava konusu Yönerge’nin Ek-B kısmında yer alan Tesis Kategori Çizelgesi’nde A, B, C kategorilerinde bulunan subay, istisnai memur, sivil öğretim elemanı ve astsubay unvanlı personel ve Yönerge’de belirtilen yakınlarının Orduevi Eğitim Merkezlerinden yararlanma imkânı bulunmakta iken, (D) kategorisinde bulunan devlet memurları ve yakınları için yalnızca “vardiya yatakhanesi”nin istifade edilecek tesis olarak belirlenmesinin Anayasa’ya, hakkaniyete, eşitlik ilkesine ve hukukun genel ilkelerine aykırı olduğu, idarelerin, Anayasa’nın ve kanunların verdiği yetki çerçevesinde yönerge çıkarabilecekleri, kamu hizmetinin etkin ve verimli yürütülebilmesi amacıyla yönergelerde değişiklikler yapabilecekleri, bu yetkinin düzenleyici işlemler ile çelişmeyecek ve çalışma barışını bozmayacak şekilde kullanılması gerektiği ileri sürülmektedir. DAVALININ SAVUNMASI : TSK bünyesindeki orduevleri, askeri gazinolar, kışla gazinoları, vardiya yatakhaneleri ile eğitim merkezlerinin 211 sayılı TSK İç Hizmet Kanunu ve bağlı mevzuat hükümlerine göre açılıp işletildiği, 211 sayılı Kanun’un 98. maddesi dikkate alındığında, davacının dava konusu düzenlemenin normlar hiyerarşisine aykırı olduğu yönündeki iddiasının mesnetsiz olduğu, orduevi ve bağlı şubeler, askeri gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhanelerinin; eğitim, seminer, konferans, sempozyum, mesleğe ve hizmete yönelik çalışmalarda kullanılmak, öncelikle TSK personelinin birlik intikali, atama, kurs, geçici görev veya sağlık teşkillerinden faydalanma kapsamındaki barınma ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki ve sosyal gelişmelerini mümkün kılacak imkanları hazırlamak, dayanışmayı artırmak, sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bölgenin ihtiyaç durumu, personelin yoğunluğu ile birlik veya kurumun yararı değerlendirilerek kurulduğu, askeri sosyal tesislerin “subay”, “astsubay”, “subay ve astsubay”, “Devlet memuru”, “uzman erbaş” ve “hepsi” olmak üzere faydalanma durumuna göre 6 kategoriye ayrıldığı, devlet memuru ve emeklilerinin hak sahibi aile fertleriyle beraber “Devlet memuru” ve “hepsi” kategorisindeki tesislerden yararlanma hakkı olduğu, Garnizon Komutanlıklarınca, ilgili mevzuat çerçevesinde tesis kapasitesi, bölge şartları ve hak sahiplerinin durumu dikkate alınarak Garnizonda bulunan askeri gazino, kışla gazinosu ve vardiya yatakhanelerinin, subay ve astsubay haricindeki diğer personelin de istifadesine açılabildiği, devlet memurlarının görevli olarak gittikleri yerlerde görevli olduklarına dair emir veya mesajın iletilmesi halinde orduevleri, askeri ve kışla gazinolarında faydalanabildikleri, bu kapsamda; TSK’da görevli devlet memurlarının sadece vardiya yatakhanesi değil, askeri ve kışla gazinolarından da yararlanabildiği, görevli olduğu takdirde orduevlerinden de yararlanabildiği, idare hukukunun statü hukuku olduğu, statü içerisinde olmayan hakkında, diğer statüdeki kamu personeli ile ilgili kuralın açık hüküm olmadan uygulanmasına hukuken olanak bulunmadığı, farklı statüdeki kişilerin farklı düzenleme ve uygulamalara tabi tutulmasının eşitlik ilkesine aykırı olmadığı, Anayasa’nın amaçladığı eşitliğin, mutlak ve eylemli eşitlik olmayıp, hukuksal eşitlik olduğu belirtilerek, davanın ve şartları oluşmadığından davanın reddi gerektiği savunulmaktadır. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : … DÜŞÜNCESİ: Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir. DANIŞTAY SAVCISI:… DÜŞÜNCESİ: Dava; 05/01/2015 tarihli Başemir ile yürürlüğe giren MY 58-4 (A) Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi’nin Ek-B’de düzenlenen tesis kategorisi çizelgesinin (D) kategorisinde yer alan Devlet memuru karşısında tesis türü olarak belirtilen “Vardiya Yatakhanesi” ibaresinin iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır. 09/01/1961 tarih ve 10702 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu’nun 11/02/2014 tarih ve 6519 sayılı Kanunla değişğk 98. maddesinde, “Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak, dayanışmayı artırmak, mesleki, sosyal gelişmelerini mümkün kılacak imkânları hazırlamak maksadıyla ve Genelkurmay Başkanlığının izni ile; (18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Genelkurmay Başkanlığının” ibaresi “Milli Savunma Bakanlığının” şeklinde değiştirilmiştir.) a) Orduevi ve bağlısı şubeler, b) Askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhaneleri, kurulabilir. Orduevi ve bağlısı şubeler ile askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhanelerinin kadro, kuruluş, idare, yapılacak denetleme ve işletme şekilleri, verilecek hizmetler, üye aidatı ve kart ücreti alınmasına ilişkin usul ve esaslar, ihtiyaçların tespit ve temini ile elde edilen gelirlerin harcanacağı yerler ve diğer hususlar Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine yönetmelik ile belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir. 211 sayılı Kanun’un 98. maddesiyle verilen yetkiye dayanılarak Ordu Evleri, Askerî Gazinolar ve Sosyal Tesisler Yönetmeliği hazırlanarak 20/8/2000 tarihli ve 24146 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış, Yönetmeliğin adı 26/12/2014 tarih ve 29217 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ordu Evleri, Askerî Gazinolar ve Sosyal Tesisler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesiyle “Türk Silahlı Kuvvetleri Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönetmeliği” olarak değiştirilmiş, 04/05/2022 tarihli ve 31845 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile de Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönetmeliği adını almış, dava konusu Yönergenin yayınlandığı tarihte yürürlükte olduğu halleriyle Yönetmeliğin 2. maddesinin birinci fıkrasında, Yönetmeliğin, ordu evleri, askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhaneleri ile özel, yerel ve kış eğitim merkezlerinin kadro, kuruluş, idare, denetleme ve işletme usul ve esasları ile muhasebeye ilişkin belge ve kayıtların işleniş şekillerini ve eklentilerini kapsadığı belirtilmiş, “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde, “Asıl hak sahibi: Üyeleri”, ” Eğitim merkezi: Özel, yerel ve kış eğitim merkezlerini”, “Hak sahibi: Üyeler ve bunların anne, baba, eşleri ile Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesinde kapsamı belirtilen çocukları ve kardeşlerini”, “Ordu evi: 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 98 inci maddesi gereğince kurulup işletilen, hak sahipliği durumuna göre kategorilendirilen ve tesis imkânlarına göre sınıflandırılan kışla sınırları içerisinde veya dışarısındaki tesis ve teşkilleri”, “Tesis: Ordu evi ve bağlı şubelerini, askerî gazino, kışla gazinosu ve vardiya yatakhanesi ile özel, yerel ve kış eğitim merkezlerini”,” Tesis kategorisi: Tesislerden istifade edecek personel statüsüne göre belirlenen grupları”, ” Kışla gazinosu: Hak sahiplerinin ücreti karşılığında barınma, beslenme, moral, konaklama, günlük ve çeşitli ihtiyaçlarının karşılandığı, eğitim, seminer, konferans, sempozyum gibi faaliyetler icra edilebilen, hak sahipliği durumuna göre kategorilendirilen ve tesis imkânlarına göre sınıflandırılan kışla sınırları içerisindeki teşkilleri”, “Askerî gazino: Hak sahiplerinin ücreti karşılığında barınma, beslenme, moral, konaklama, günlük ve çeşitli ihtiyaçlarının karşılandığı, eğitim, seminer, konferans, sempozyum gibi faaliyetler icra edilebilen, hak sahipliği durumuna göre kategorilendirilen ve tesis imkânlarına göre sınıflandırılan kışla sınırları dışındaki teşkilleri”, ” Üye: Subay, istisnai memur, Türk Silahlı Kuvvetlerinde istihdam edilen sivil öğretim elemanı, astsubay ve bunların aidat ödeyen emeklilerini”, “Vardiya yatakhanesi: Askerî gazino ve kışla gazinoları dışındaki, hak sahiplerinin ücreti karşılığında öncelikle barınma olmak üzere konaklama, beslenme, günlük ve çeşitli ihtiyaçlarının karşılandığı, hak sahipliği durumuna göre kategorilendirilen ve tesis imkânlarına göre sınıflandırılan kışla sınırları içerisinde veya dışarısındaki teşkilleri”, “Yönerge: Genelkurmay tarafından yayımlanan Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesini” ifade ettiği düzenlenmiş, 6. maddesinde; Türk Silâhlı Kuvvetleri personelinin; sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak, dayanışmayı artırmak, meslekî, sosyal gelişmelerini mümkün kılacak imkânları hazırlamak maksadıyla ve 211 sayılı Kanunun 98 inci maddesine göre; bölgenin ihtiyaç durumu, personelin yoğunluğu ile birlik veya kurumun yararı değerlendirilerek Genelkurmay Başkanlığının izni ile ordu evi ve bağlısı şubeler kurulabileceği, Orduevlerinin Genelkurmay Başkanlığınca yayımlanacak Yönergede belirleneceği,Türk Silâhlı Kuvvetleri personelinin; sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak, dayanışmayı artırmak, meslekî sosyal gelişmelerini mümkün kılacak imkânları hazırlamak ve barınma da dâhil olmak üzere ihtiyaçlarını karşılamak, çeşitli eğitim, seminer, konferans, sempozyum gibi hizmetlerde kullanılmak maksadıyla, 211 sayılı Kanununun 98 inci maddesine göre; bölgenin ihtiyaç durumu, personelin yoğunluğu ile birlik veya kurumun yararı değerlendirilerek Genelkurmay Başkanlığının izni ile; askerî gazino, kışla gazinosu ve vardiya yatakhanesi kurulabileceği, 211 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince, belirli zamanlarda özel askerî eğitimlerin yapılması, personelin dinlendirilerek moral ve motivasyonuna katkı sağlanması amacıyla, Genelkurmay Başkanlığının izni ile; özel, yerel ve kış eğitim merkezleri açılabileceği, tesislerin askerî binalar olup askerî mahal vasıf ve mahiyetini haiz olduğu ifade edilmiş; aynı Yönetmeliğin 10. maddesinin birinci fıkrasında ise, “Subay, istisnai memur, Türk Silahlı Kuvvetlerinde istihdam edilen sivil öğretim elemanı, astsubay ve bunların üye aidatı ödeyen emeklileri tesislerin tabii üyeleridir. Bu kişilerden kendileri ve hak sahibi aile fertleri adına üye aidatı alınır. Hak sahipleri dışında giriş kartı verilerek tesislerden istifade edeceklerden ise kart ücreti alınır. Ordu evi veya ordu evi şubeleri, askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhaneleri ile özel, yerel ve kış eğitim merkezleri, Yönergede belirtilen usuller doğrultusunda; istifade edecek personele göre kategorilere, imkânlarına göre de sınıflara ayrılabilir.” kuralına yer verilmiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi’nin “Tesislerin Kategorileri ve Sınıflandırılması” başlıklı 2 maddesinin (a) bendinde, “Tesisler, bu tesislerden istifade esaslarını belirlemek amacıyla EK-B’deki kategorilere ayrılır. Tesislerin kategorileri, EK-B’deki makamlar tarafından belirlenir. Orduevleri ile eğitim merkezlerinin isim ve kategorileri EK-C’dedir.” düzenlemesi yer almıştır. Anılan Yönerge’nin EK-B’de yer verilen “Tesis Kategori Çizelgesi”nde, tesislerden istifade edecek personel A, B, C, D, E, F olarak altı kategori şeklinde (Devlet memuru A kategorisinde olmak üzere) tasnif edilerek, bu gruptaki kişilerin hangi tesis türünden faydalanabileceği ve tesis kategorisini belirleyecek makam (Genelkurmay Başkanlığı, tesisin bağlı olduğu asgari tugay ve eşidi birlik komutanı, karargah veya kurum amiri) ayrı ayrı belirlenmiş; A,B,C kategorilerinde subay, istisnai memur, sivil öğretim elemanı ve astsubay unvanlı ve Yönergede belirtilen yakınlarının orduevi ve eğitim merkezlerinden yararlanma imkanı tanınmakta iken D katagorisinde bulunan Devlet memurları ve yakınları için yalnızca vardiya yatakhanelerinden yararlanması yönünde düzenleme yapılmıştır. Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları, görev alanlarına ilişkin olarak tüzük ve yönetmelik dışında, yönerge, tebliğ, genelge gibi çeşitli adlar altında da düzenleme yapabilmektedirler. Bu düzenlemeler arasında uyulması gereken “normlar hiyerarşisi” kuramına göre hukuk düzeni, farklı kademede yer alan Anayasa, kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer düzenleyici işlemlerden oluşan birçok normu içermekte ve her norm geçerliliğini bir üst basamakta yer alan normdan almaktadır. Bu nitelikleri gereği, dayandıkları üst hukuk normlarına aykırı hüküm ihtiva etmeleri mümkün değildir. Orduevi ve bağlı şubeler, askeri gazinolar, kışla gazinoları, eğitim merkezleri ve vardiya yemekhanelerinin, askeri eğitim, seminer, konferans, sempozyum, mesleğe ve hizmete yönelik çalışmalarda kullanılmak, öncelikle Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin birlik intikali, atama, kurs, geçici görev veya sağlık tesislerinden faydalanma kapsamındaki barınma ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki gelişmelerini sağlayacak imkanları sağlamak, sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla bölgenin ihtiyaç durumu, personelin yoğunluğu ile birliğin yararı değerlendirilerek kurulduğu anlaşılmaktadır. Bu itibarla; Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının, rütbe ve kıdem esasına dayalı hiyerarşik bir düzen içerisinde eğitim, sosyal ve moral ihtiyaçları karşılamak suretiyle hizmet gerekleri ve kamu yararı gözetilerek oluşturulan söz konusu tesislerin, askeri mahal, vasıf ve mahiyeti ile personelin mevzuat bakımından farklı statü ve özlük haklarına sahip oldukları dikkate alınarak, bu tesislerin emniyet, istifade, tertip, düzen ve hizmet esasları Genelkurmay Başkanlığı tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi ile belirlenmiş ve Yönerge’de, askeri sosyal tesislerin faydalanma durumuna göre, “subay, istisnai memur, sivil öğretim elemanı” ”, “astsubay”, “subay ve astsubay”, “Devlet memuru”, “uzman erbaş” ve “hepsi” olmak üzere Türk Silahlı Kuvvetleri personeli altı katagori şeklinde tasniflenerek hangi tesislerden yararlanabilecekleri listelenmiştir. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin değerlendirilmesinden; davaya konusu olan ve iptali istenilen Yönerge’de yer alan düzenlemenin, üst hukuk normu olan Kanuna ve Yönetmeliğe aykırılık teşkil etmediği, idareye verilen takdir yetkisi çerçevesinde kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak düzenlendiği anlaşıldığından hukuka aykırılık görülmemiştir. Açıklanan nedenlerle, davanın reddi gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Onikinci Dairesince; Dairemizin 28/09/2021 tarih ve E:2021/5678, K:2021/4639 sayılı davanın süre aşımı nedeniyle reddine ilişkin kararının, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 21/04/2022 tarih ve E:2022/967, K:2022/1602 sayılı kararı ile bozulması üzerine, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 4. fıkrası uyarınca bozma kararına uyularak işin gereği görüşüldü: MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ : Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi’nin 05/01/2015 tarihli Başemir yazısı ile yürürlüğe girdiği ve halen uygulanmaya devam ettiğinden bahisle Ek-B’de düzenlenen “Tesis Kategorisi Çizelgesi”ndeki (D) kategorisinde yer alan “Devlet memuru” karşısında tesis türü olarak belirtilen “Vardiya Yatakhanesi” ibaresinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır. Anılan Yönerge’nin EK-B’de yer verilen “Tesis Kategori Çizelgesi”nde, tesislerden istifade edecek personel A, B, C, D, E, F olarak altı kategori şeklinde (astsubay B ve C kategorisinde olmak üzere) tasnif edilerek, bu gruptaki kişilerin hangi tesis türünden faydalanabileceği ve tesis kategorisini belirleyecek makam (Genelkurmay Başkanlığı, tesisin bağlı olduğu asgari tugay ve eşidi birlik komutanı, karargah veya kurum amiri) ayrı ayrı belirlenmiş; EK-C’de yer verilen “Orduevleri Listesi”nde ise ülke genelinde bulunan orduevleri ve bağlı olduğu komutanlıklar belirlenmiş olup, “kategorisi” sütununda ise orduevlerinden hangi kategoride bulunan personelin istifade edebileceği belirtilmiştir. İNCELEME VE GEREKÇE : İLGİLİ MEVZUAT : 09/01/1961 tarih ve 10702 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu’nun 98. maddesinde; “Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak, dayanışmayı artırmak, mesleki, sosyal gelişmelerini mümkün kılacak imkânları hazırlamak maksadıyla ve Genelkurmay Başkanlığının izni ile; (18/2/2021 tarihli ve 7281 sayılı Kanunun 42 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Genelkurmay Başkanlığının” ibaresi “Milli Savunma Bakanlığının” şeklinde değiştirilmiştir.) a) Orduevi ve bağlısı şubeler, b) Askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhaneleri, kurulabilir. Orduevi ve bağlısı şubeler ile askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhanelerinin kadro, kuruluş, idare, yapılacak denetleme ve işletme şekilleri, verilecek hizmetler, üye aidatı ve kart ücreti alınmasına ilişkin usul ve esaslar, ihtiyaçların tespit ve temini ile elde edilen gelirlerin harcanacağı yerler ve diğer hususlar Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine yönetmelik ile belirlenir.” hükmüne yer verilmiştir. 211 sayılı Kanun’un 98. maddesiyle verilen yetkiye dayanılarak hazırlanan ve 20/08/2000 tarih ve 24146 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Ordu Evleri, Askerî Gazinolar ve Sosyal Tesisler Yönetmeliği’nin adı 26/12/2014 tarih ve 29217 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ordu Evleri, Askerî Gazinolar ve Sosyal Tesisler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 1. maddesiyle “Türk Silahlı Kuvvetleri Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönetmeliği” olarak değiştirilmiş, 04/05/2022 tarihli ve 31845 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile de Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönetmeliği adını almış, dava konusu Yönergenin yayımlandığı tarihte yürürlükte olan haliyle 2. maddesinin birinci fıkrasında; Yönetmeliğin amacının, ordu evleri, askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhaneleri ile özel, yerel ve kış eğitim merkezlerinin kadro, kuruluş, idare, denetleme ve işletme usul ve esasları ile muhasebeye ilişkin belge ve kayıtların işleniş şekillerini ve eklentilerini düzenlemek olduğu belirtilmiş, anılan Yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde, “Bu Yönetmelikte geçen; … a) Asıl hak sahibi: Üyeleri, … g) Hak sahibi; Üyeler ve bunların anne, baba, eşleri ile Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesinde kapsamı belirtilen çocukları ve kardeşlerini, … k) Ordu evi: 4/1/1961 tarihli ve 211 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 98 inci maddesi gereğince kurulup işletilen, hak sahipliği durumuna göre kategorilendirilen ve tesis imkânlarına göre sınıflandırılan kışla sınırları içerisinde veya dışarısındaki tesis ve teşkilleri, … n) Tesis: Ordu evi ve bağlı şubelerini, askerî gazino, kışla gazinosu ve vardiya yatakhanesi ile özel, yerel ve kış eğitim merkezlerini, o) Tesislerden istifade: Tesislerin otel, motel bölümleri dâhil her türlü imkânından yararlanılmasını, ö) Tesis kategorisi: Tesislerden istifade edecek personel statüsüne göre belirlenen grupları, … s) Üye: Subay, istisnai memur, Türk Silahlı Kuvvetlerinde istihdam edilen sivil öğretim elemanı, astsubay ve bunların aidat ödeyen emeklilerini, ş) Vardiya yatakhanesi: Askerî gazino ve kışla gazinoları dışındaki, hak sahiplerinin ücreti karşılığında öncelikle barınma olmak üzere konaklama, beslenme, günlük ve çeşitli ihtiyaçlarının karşılandığı, hak sahipliği durumuna göre kategorilendirilen ve tesis imkânlarına göre sınıflandırılan kışla sınırları içerisinde veya dışarısındaki teşkilleri, … u) Yönerge: Genelkurmay Başkanlığı tarafından yayımlanan Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesini, … ifade eder.” düzenlemesine, 6. maddesinde; “Türk Silâhlı Kuvvetleri personelinin; sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak, dayanışmayı artırmak, meslekî, sosyal gelişmelerini mümkün kılacak imkânları hazırlamak maksadıyla ve 211 sayılı Kanunun 98 inci maddesine göre; Bölgenin ihtiyaç durumu, personelin yoğunluğu ile birlik veya kurumun yararı değerlendirilerek Genelkurmay Başkanlığının izni ile ordu evi ve bağlısı şubeler kurulabilir. Ordu evleri Genelkurmay Başkanlığınca yayımlanacak Yönergede belirlenir. Türk Silâhlı Kuvvetleri personelinin; sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak, dayanışmayı artırmak, meslekî sosyal gelişmelerini mümkün kılacak imkânları hazırlamak ve barınma da dâhil olmak üzere ihtiyaçlarını karşılamak, çeşitli eğitim, seminer, konferans, sempozyum gibi hizmetlerde kullanılmak maksadıyla, 211 sayılı Kanununun 98 inci maddesine göre; bölgenin ihtiyaç durumu, personelin yoğunluğu ile birlik veya kurumun yararı değerlendirilerek Genelkurmay Başkanlığının izni ile; askerî gazino, kışla gazinosu ve vardiya yatakhanesi kurulabilir….Tesisler, askeri binalar olup askeri mahal vasıf ve mahiyetini haizdir. ” düzenlemesine; 10. maddesinin birinci fıkrasında; Subay, istisnai memur, Türk Silahlı Kuvvetlerinde istihdam edilen sivil öğretim elemanı, astsubay ve bunların üye aidatı ödeyen emeklileri tesislerin tabii üyeleridir. Bu kişilerden kendileri ve hak sahibi aile fertleri adına üye aidatı alınır. Hak sahipleri dışında giriş kartı verilerek tesislerden istifade edeceklerden ise kart ücreti alınır. Ordu evi veya ordu evi şubeleri, askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhaneleri ile özel, yerel ve kış eğitim merkezleri, Yönergede belirtilen usuller doğrultusunda; istifade edecek personele göre kategorilere, imkânlarına göre de sınıflara ayrılabilir.” düzenlemesine yer verilmiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi’nin “Tesislerin Kategorileri ve Sınıflandırılması” başlıklı 2 maddesinin (a) bendinde; “Tesisler, bu tesislerden istifade esaslarını belirlemek amacıyla EK-B’deki kategorilere ayrılır. Tesislerin kategorileri, EK-B’deki makamlar tarafından belirlenir. Orduevleri ile eğitim merkezlerinin isim ve kategorileri EK-C’dedir.” düzenlemesi yer almış, EK B-Tesis Kategori Çizelgesinin (D) kısmında devlet memurlarının vardiya yatakhanesi tesis türünden faydalanabileceği belirtilmiştir. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu’nda; Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak, dayanışmayı artırmak, mesleki, sosyal gelişmelerini mümkün kılacak imkânları hazırlamak maksadıyla ve Genelkurmay Başkanlığının izni ile orduevi ve bağlısı şubeler, askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhanelerinin kurulabileceği ve buna ilişkin kadro, kuruluş, idare, yapılacak denetleme ve işletme şekilleri, verilecek hizmetler, üye aidatı ve kart ücreti alınmasına ilişkin usul ve esasların yönetmelik ile düzenleneceği hükme bağlanmış olup; 211 sayılı Kanun’un 98. maddesiyle verilen yetki uyarınca yürürlüğe konulan Türk Silahlı Kuvvetleri Ordu Evleri, Askerî Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönetmeliğinde bölgenin ihtiyaç durumu, personelin yoğunluğu ile birlik veya kurumun yararı değerlendirilerek Genelkurmay Başkanlığının izni ile ordu evi ve bağlısı şubeler kurulabileceği, ordu evlerinin Genelkurmay Başkanlığınca yayımlanacak Yönerge’de belirleneceği, orduevleri, askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhaneleri ile özel, yerel ve kış eğitim merkezlerinin askeri mahal, vasıf ve mahiyetinde olduğu, istifade edebilecek personele göre kategorilere ayrılabileceği açıkça düzenlenmiş ve Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesinde de tesislerin, bu tesislerden istifade esaslarını belirlemek amacıyla EK-B’deki kategorilere ayrılacağı, tesislerin kategorilerinin, EK-B’deki makamlar tarafından belirleneceği, orduevleri ile eğitim merkezlerinin isim ve kategorilerinin ise EK-C listede yer aldığı belirtilmiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının, rütbe ve kıdem esasına dayalı hiyerarşik bir düzen içerisinde sosyal ve moral ihtiyaçlarını karşılamak suretiyle hizmet gerekleri ve kamu yararı gözetilerek, tesis edilen orduevleri, askerî gazinolar, kışla gazinoları ve vardiya yatakhaneleri ile özel, yerel ve kış eğitim merkezlerinin askeri mahal, vasıf ve mahiyeti dikkate alınarak, bu tesislerin emniyet, istifade, tertip, düzen ve hizmet esasları Genelkurmay Başkanlığı tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri Orduevleri, Askeri Gazinolar, Kışla Gazinoları ve Vardiya Yatakhaneleri ile Eğitim Merkezleri Yönergesi ile belirlenmiş; Yönerge’de, askeri sosyal tesislerin faydalanma durumuna göre, “subay, istisnai memur, sivil öğretim elemanı” ”, “astsubay”, “subay ve astsubay”, “Devlet memuru”, “uzman erbaş” ve “hepsi” olmak üzere Türk Silahlı Kuvvetleri personeli altı kategori şeklinde tasniflenerek hangi tesislerden yararlanabilecekleri düzenlenmiştir. Bu durumda; dava konusu olan ve iptali istenilen Yönerge’de yer alan düzenlemenin, dayanağı olan Yönetmelik ve Kanun’a aykırılık teşkil etmediği, dolayısıyla üst hukuk normlarına uygun olduğu, idareye verilen takdir yetkisi çerçevesinde kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olarak düzenlendiği anlaşıldığından hukuka aykırılık görülmemiştir. KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1. DAVANIN REDDİNE, 2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam…-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, 4. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir edilen …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, 5. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine, 6. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 21/05/2024 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.Paylaş:
