📜 Danıştay Karar Künyesi

9. Daire – 2022/4515 – 2023/1795 – 04.05.2023

---

🔎 Karar Özeti

Danıştay, belgesiz akaryakıt alım-satımı nedeniyle re’sen tarh edilen katma değer vergisi ve vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemini değerlendirirken, vergi mahkemesinin kararını onayladı. Vergilendirmede gerçek mahiyetin tespit edilmesi gerektiği ilkesine atıfta bulunarak, kanuni temsilcinin banka hesaplarının kullanımı ve belgesiz işlemlerin incelenmesinde gereken araştırmanın yapıldığını belirtti.

---

Karar İçeriği

T.C. D A N I Ş T A Y DOKUZUNCU DAİRE Esas No : 2022/4515 Karar No : 2023/1795 TEMYİZ EDENLER: 1-(DAVACI) … Petrol Nakliye Turizm Gıda Tic. Ltd. Şti. VEKİLİ: Av. … 2-(DAVALI) … Vergi Dairesi Başkanlığı (… Vergi Dairesi Müdürlüğü) VEKİLİ: Av. … İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının taraflarca temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ: Dava konusu istem: Davacı şirket adına, belgesiz akaryakıt alım-satımı yaptığı yolunda düzenlenen vergi inceleme raporuna dayanılarak 2015/Ocak-Mayıs, Temmuz-Aralık dönemleri için re’sen tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen bir kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı şirket hakkında düzenlenen … tarih ve … sayılı vergi tekniği raporu ile … tarih ve … sayılı vergi inceleme raporlarında yer alan tespitler doğrultusunda davacı tarafından şirket müdürüne ait banka hesapları üzerinden yapılan havalelerle belgesiz akaryakıt alış ve satışı yapıldığı kanaatine varılmış ise de; şirket temsilcisi …’ın banka hesaplarını komisyon karşılığında kullandırdığından bahsile komisyon geliri nedeniyle aynı yıla ilişkin adına tarhiyat yapıldığı ve akaryakıt alış ve satışlarının belirli kurallar dahilinde ve denetim altında gerçekleştirildiği dikkate alınarak; belgesiz olarak kayıt dışı alındığı iddia edilen akaryakıt miktarının, söz konusu akaryakıtın hangi kişi ya da kurumlardan, ne kadar bedel karşılığında, hangi tarihlerde satın alınarak nerede ve ne şekilde muhafaza edildiği, hangi tarihlerde, kimlere, ne kadar bedel karşılığında satılarak ne kadar kazanç elde edildiği gibi hususların ve davacı iddiaları araştırılmadan varsayıma dayalı olarak belgesiz akaryakıt alımında şirket temsilcisinin banka hesaplarının kullanıldığı kanaatine varılmış olmasının, vergilendirmede vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetinin ortaya konulması gerekliliğine ilişkin ilkeye aykırılık teşkil edeceği sonucuna varıldığından dava konusu cezalı tarhiyatta hukuka uyarlık olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisinin kaldırılmasına karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacı şirket hakkında düzenlenen raporların incelenmesinden;davacı şirketin %100 ortağı ve kanuni temsilcisi olan …’ın para hareketlerinin, belgesiz akaryakıt organizasyonuyla yüksek derecede uyum gösterdiği, …’ın para hareketleri, para transferinde bulunduğu kurum ve kişiler ile bunlar hakkında tanzim olunan raporlar ve bu raporlarda yer alan hususlar birlikte değerlendirildiğinde, …’ın da bu organizasyon içinde kayıt dışı akaryakıt ticareti ile iştigal ettiği, organizasyon esnasında bu trafiği yönetmek ve kayıtlara uygun hale getirmek için sahte belge bile düzenlendiği, …’ın iş hacmi ve maddi gücü göz önüne alındığında, cüzi miktarda bir komisyon geliri için bu işi yapmayacağının ve mükellef kurum temsilcisinin kendi şahsi banka hesaplarını kullanarak mükellef kurum üzerinden belgesiz akaryakıt ticareti ile iştigal ettiğinin açık olduğunun görüldüğü, davacı hakkında, usulüne uygun olarak hesap hareketlerinin incelenmesi, şirket yetkilisinin ve hesap sahibi olan …’ın farklı tarihlerde ifadesinin alınması, hesap hareketlerine ilişkin olarak öncesinde karşıt inceleme yoluna başvurularak ulaşılabilen şirket yetkililerinin veya hesabını kullandıranların ifadelerine yer verilmesi suretiyle davalı idarece gerekli ve yeterli araştırmanın yapıldığı, tespit edilen hususlara ilişkin yapılan değerlendirmelerin hukuka uygun olduğu sonucuna varıldığından dava konusu katma değer vergisi ile kesilen vergi ziyaı cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı, tarhiyat yapılırken kayıt dışı satış tutarının tamamı katma değer vergisi matrahı olarak kabul edilmişse de tahsil edilen toplam kayıt dışı satış tutarına katma değer vergisi de dahil olduğu için vergiyi doğuran olayın gerçek mahiyetine uygunluk bulunmadığından kayıt dışı hasılatın tamamından iç yüzde yöntemiyle bulunan katma değer vergisi tutarı çıkarılarak bulunan matrah kısmı üzerinden tarh edilen katma değer vergisi ile kesilen vergi ziyaı cezasında hukuka aykırılık, bunu aşan kısmında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle davalı idarenin istinaf başvurusunun kısmen reddine, kısmen kabulüne, Vergi Mahkemesi kararının iç yüzde yöntemi uygulanmak suretiyle bulunan matrah farkından kaynaklı cezalı katma değer vergisine ilişkin kısmının kaldırılmasına, bu husus bakımından davanın reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI: DAVACININ İDDİALARI: Sahte belge düzenleme hususunda elle tutulur somut bir delil bulunmadığı, yalnızca şüpheden ibaret olan ve suç isnadı taşıyan bu iddianın yasal makamlar tarafından soruşturulup neticeye bağlanması gerektiği, …’ın hesaplarını komisyon karşılığı kullandırdığı, kişilerin birçoğunu dahi tanımadığını ifade ettiği, bir organizasyon mevcut ise bu mevcudiyetin bütün somut delillerle ortaya konması ve yapılan her işlemin hangi sebeple yapıldığının tespit edilmesi gerektiği, şirket yetkilisinin cüzi miktarda komisyon almak için bu işi yapmayacağı değerlendirmesinin varsayımsal nitelikte olduğu iddiasıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir. DAVALININ İDDİALARI: Davacının 2015 hesap döneminde belgesiz akaryakıt satışı ile iştigal ettiğinin tespit edildiği, bu durumun re’sen takdir sebebi olduğu, davacı adına yapılan işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığı iddiasıyla kararın aleyhe olan kısmının bozulması istenilmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMALARI: Taraflarca savunma verilmemiştir. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz istemlerinin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Bölge idare mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür. Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle; Tarafların temyiz istemlerinin reddine, … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının ONANMASINA, Temyiz isteminde bulunan davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu’na bağlı (3) sayılı Tarife uyarınca aleyhe onanan kısım üzerinden hesaplanacak nispi harcın alınmasına, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca, onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın … Vergi Mahkemesine gönderilmesine, 04/05/2023 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.