Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) Madde 84, keşif, tanık ve bilirkişi dinlenmesi gibi adli süreçlerde kimlerin hazır bulunabileceğini düzenler. Bu madde, adil bir yargılama sürecinin sağlanmasında önemli bir role sahiptir. Hukukun temel ilkelerinden biri olan yüzleşme hakkı, bu maddeyle somut bir uygulama alanı bulur. Yargılama sürecindeki şeffaflık ve adaletin sağlanması, bu maddenin doğru uygulanmasına bağlıdır. Bu yazıda, CMK 84 maddenin içeriği, uygulama alanları ve bu maddeye dayanılarak verilmiş Yargıtay kararları üzerinden, keşif ve tanık dinleme süreçlerinde hazır bulunma hakkının önemi ve kapsamı ele alınacaktır.

CMK 84 Madde ve Uygulama Alanları

CMK 84. madde, keşif ve tanık dinleme süreçlerinde hazır bulunabilecek kişileri düzenler. Bu kişiler arasında şüpheli, sanık, mağdur ve onların müdafii veya vekilleri bulunur. Madde, adil yargılama ilkesine katkıda bulunur. Örneğin, bir trafik kazası sonrası yapılan keşifte, tarafların ve avukatlarının hazır bulunması, olayın daha net anlaşılmasını sağlar. Madde, ayrıca tanık veya bilirkişinin duruşmaya katılamayacağı durumlarda da uygulanır. Bu, özellikle uzak mesafelerdeki tanıkların ifadelerinin alınmasında önem kazanır. Madde, şüpheli veya sanığın hazır bulunmasının, tanığın doğru ifade vermesini engelleyebileceği durumlarda, bu kişilerin bulunmamasına olanak tanır. Bu, özellikle baskı altında ifade verebilecek tanıkların korunması açısından kritiktir.

Yargıtay Kararları Işığında CMK 84

Yargıtay, CMK 84 maddeye dayanarak verilmiş çeşitli kararlarla, madde kapsamındaki hakların nasıl uygulanacağını açıklamıştır. Örneğin, bir yağma suçundan dolayı yapılan keşifte sanık ve müdafinin bulunup bulunmaması gerektiği konusunda Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2008/6-70 sayılı kararı önemlidir. Bu kararda, teşhis işlemi sırasında müdafiin bulunması gerektiği vurgulanmıştır. Ayrıca, sanıkların aşamalardaki savunmalarında belirtilen talepler doğrultusunda keşif yapılması gerektiği, ve bu süreçte sanıkların haberdar edilerek sürece dahil edilmesi gerektiğine dair 2017/849 sayılı Yargıtay 8. Ceza Dairesi kararı da madde uygulamasının önemli bir örneğidir. Bu kararlar, yargılama sürecinde şeffaflık ve adil yargılamanın nasıl sağlanabileceğine dair önemli örnekler sunar.

Pratikte CMK 84 Madde Uygulamaları

CMK 84. madde uygulamaları, günlük hayatta birçok farklı durumda karşımıza çıkabilir. Örneğin, bir hırsızlık olayında, olay yerinde yapılan keşif sırasında, sanık ve mağdurun veya onların temsilcilerinin bulunması, olayın daha net anlaşılmasına ve adil bir yargılama sürecinin işlemesine olanak tanır. Aynı zamanda, bir iş yeri hırsızlığı olayında, güvenlik kamerası kayıtlarının incelenmesi sırasında, sanık veya müdafiin hazır bulunması, kayıtların adil bir şekilde değerlendirilmesine katkı sağlar. Bu tür uygulamalar, CMK 84 maddenin günlük hayattaki önemini ve adil yargılama sürecine katkısını gösterir.

Sonuç: CMK 84. madde, keşif ve tanık dinleme süreçlerinde kimlerin hazır bulunabileceğini düzenleyerek adil yargılama ilkesine önemli bir katkı sağlar. Madde, şüpheli, sanık, mağdur ve onların temsilcilerinin bu süreçlere katılımını sağlayarak, yargılamanın şeffaf ve adil bir şekilde yürütülmesine olanak tanır. Yargıtay kararları, bu maddenin uygulanış biçimine dair önemli örnekler sunarken, günlük hayattan örnekler, maddenin pratikteki önemini vurgular. Sonuç olarak, CMK 84. madde, adil bir yargılama sürecinin sağlanmasında kilit bir role sahiptir.

Paylaş: