📜 Danıştay Karar Künyesi

2. Daire – 2023/361 – 2023/2396 – 02.05.2023

---

🔎 Karar Özeti

Danıştay, Maltepe Belediyesi’nin belirli iş yerlerine pazar günleri çalışma izni vermek için yapılan başvuruyu reddeden işlemi, yetki aşamasında hukuka aykırı bulmuş ve İdare Mahkemesi’nin kararını onaylamıştır.

---

Karar İçeriği

T.C. D A N I Ş T A Y İKİNCİ DAİRE Esas No : 2023/361 Karar No : 2023/2396 TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Belediye Başkanlığı VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVACI) : … İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesince verilen …günlü, E:…, K:…sayılı kararın, davalı idare tarafından aleyhine olan kısım yönünden dilekçede yazılı nedenlerle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması isteminden ibarettir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava Konusu İstem : İstanbul ili, Maltepe ilçesi, …Mahallesi, …Caddesi, No: …adresinde erkek kuaförü olarak faaliyet gösteren davacıya ait işyerinin, pazar günleri de açık olmasına yönelik 2015 yılı için hafta tatili ruhsatı verilmesi yönünde yapılan başvurunun reddine ilişkin …günlü, …sayılı işlem ile bu işlemin dayanağı Maltepe Belediye Meclisinin …günlü, …sayılı kararının iptali istemiyle açılmıştır. …İdare Mahkemesince, davanın reddi yolunda verilen …günlü, E:…, K:…sayılı karar, Danıştay Onuncu Dairesinin 16/05/2017 günlü, E:2017/820, K:2017/2474 sayılı kararı ile bozulmuş, karar düzeltme aşamasında Danıştay İkinci Dairesinin 15/12/2021 günlü, E:2021/4497, K:2021/4976 sayılı kararıyla karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti : Danıştay Onuncu Dairesinin 16/05/2017 günlü, E:2017/820, K:2017/2474 sayılı bozma kararına uyulmak suretiyle verilen …İdare Mahkemesinin temyize konu kararıyla; Maltepe Belediye Meclisinin …günlü, …sayılı kararının iptali istemi yönünden; 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun’un 1. maddesinde, nüfusu on bin veya on binden fazla olan yerlerde fabrika, imalathane, tezgah, dükkan, mağaza, yazıhane, ticarethane, sınai ve ticari her türlü müessesenin haftada bir gün tatil yapmalarının mecburi olduğu hükme bağlandığından, Maltepe Esnaf ve Sanatkarlar Odasının 03/09/2014 günlü talebi üzerine pazar günü çalışmama kararının alınmış olması nedeniyle dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı, hafta tatili ruhsatı verilmesi yönünde yapılan başvurunun reddine ilişkin Maltepe Belediye Başkanlığı Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün …günlü, …sayılı işleminin iptali istemi yönünden ise; mevzuatta kanun koyucunun hafta tatilini mecburi kılmakla birlikte bu mecburiyetten istisna tutulacak iş kollarını tahdidi olarak belirlediği ve bu istisnalar haricindeki işletmelerin belediyelerden ruhsat almak suretiyle bu istisnadan faydalanabilmesine olanak sağlandığı, davacıya ait işyerinin de kanunda sayılan istisnai iş kolları arasında bulunmadığı açık olduğundan, davacının söz konusu işyeri için belediyeye müracaat ederek izin almak suretiyle hafta tatilinde çalışabilme hakkı bulunmakta iken, ruhsat talebinin hiçbir inceleme ve değerlendirme yapılmaksızın reddedilmesi yönündeki işlemde çalışma hakkını kısıtlaması nedeniyle hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle davanın kısmen iptal, kısmen reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemlerin usul ve mevzuata uygun olduğu, İdare Mahkemesinin davacının hafta tatili ruhsatı verilmesi yönünde yapmış olduğu başvurunun reddine ilişkin Maltepe Belediye Başkanlığı Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün …günlü, …sayılı işlemi yönünden verilen iptal kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN CEVABI : Cevap verilmemiştir. DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile sonucu itibarıyla usul ve yasaya uygun olan İdare Mahkemesi kararının gerekçesi değiştirilmek suretiyle onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay İkinci Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE : MADDİ OLAY : Erkek berberi olarak işletilen işyerine 2015 yılı için hafta tatili ruhsatı verilmesi yönünde yapılan başvurunun reddine ilişkin …günlü, …sayılı işlem ile bu işlemin dayanağı Maltepe ilçe sınırları içindeki erkek berberlerinin pazar günü çalışmamaları yönünde alınan Maltepe Belediye Meclisinin …günlü, …sayılı kararının iptali istemiyle temyizen bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. İLGİLİ MEVZUAT : Dava konusu işlemlerin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun’un 1. maddesinde, nüfusu on bin veya on binden fazla olan yerlerde fabrika, imalathane, tezgah, dükkan, mağaza, yazıhane, ticarethane, sınai ve ticari her türlü müessesenin haftada bir gün tatil yapmalarının mecburi olduğu hükme bağlanmış; 4. ve 5. maddesinde, bazı iş yerlerinin Kanun’un kapsamı dışında tutulduğu kabul edilmiş; 8. maddesinde ise Kanun’un istisnasından yararlanmak isteyen iş yerleri için bu iş yerlerinin sahibi veya mesul müdürünün ilgili belediye meclislerine müracaatta bulunarak hafta tatili ruhsatı almaları gerektiği kurala bağlanmıştır. 01/07/2017 günlü, 30111 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7033 sayılı Kanun’un 1. maddesi ile 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME : 394 sayılı Kanun, günümüz itibarıyla yürürlükten kaldırılmış olsa da dava konusu işlemlerin tesis edildiği tarihte yürürlükte olduğundan, anılan Kanun hükümlerine göre inceleme yapılması gerekmektedir. 394 sayılı Kanun’da kural olarak hafta tatilinde çalışılmayacağı düzenlenmiş, bazı iş yerleri bu kuralın dışında tutulmuş, bunların dışında kalan iş yerlerinin de hafta tatilinde çalışabilmeleri için iş yerinin sahibi veya mesul müdürünün ilgili belediye meclisine başvuruda bulunarak hafta tatili ruhsatı alması gerektiği belirtilmiştir. Temyize konu edilen dava konusu Maltepe Belediye Başkanlığı Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün …günlü, …sayılı işlemi belediye başkan yardımcısı tarafından tesis edilmiş bulunmaktadır. Dar anlamda yetki unsuru denilen karar alma yeteneği; konu, yer ve zaman itibariyle, Anayasa ve yasalarla, belli organ, makam ve kamu görevlilerine tanınmış bir güçtür. Yetki devrinin hukuken geçerli olabilmesi, böyle bir yetkinin daha önce kanunda açıkça öngörülmüş bulunmasına bağlıdır. Ancak, kamu hukukunda yetkiler; ait olduğu organ, makam ve görevlilere bizzat kullanılmak üzere verildiğinden, yetki devri istisnai durumlarda söz konusudur. 13/07/2005 günlü, 25874 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Yetki devri” başlıklı 42. maddesinde; “Belediye başkanı, görev ve yetkilerinden bir kısmını uygun gördüğü takdirde, yöneticilik sıfatı bulunan belediye görevlilerine devredebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Aktarılan mevzuat uyarınca Belediye Başkanlarının bir kısım görev ve yetkilerini yöneticilik sıfatı bulunan belediye görevlilerine devredilebileceği ancak Belediye Meclisinin yetki devri yapabileceğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı anlaşılmaktadır. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde; hafta tatili çalışma ruhsatı verilmesinde belediye meclisinin yetkili olduğu anlaşılmakla, belediye meclisi tarafından karara bağlanması gerekirken, belediye başkan yardımcısı tarafından tesis edilen hafta tatili ruhsatı verilmesi yönünde yapılan başvurunun reddine ilişkin Maltepe Belediye Başkanlığı Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünün …günlü, …sayılı işleminde yetki yönünden hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda; dava konusu …günlü, …sayılı işleminin yetkisiz makam tarafından tesis edildiği anlaşıldığından, işlemde yetki unsuru yönünden hukuka uyarlık; işin esasının incelenmek suretiyle, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında ise sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir. KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1. DAVALI İDARENİN TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE, 2. …İdare Mahkemesince verilen …günlü, E:…, K:…sayılı kararın iptale ilişkin kısmının YUKARIDA BELİRTİLEN GEREKÇEYLE ONANMASINA, 3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan davalı idare üzerinde bırakılmasına, 4. Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 5. 2577 sayılı Kanun’un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (15) onbeş gün içinde Danıştay’da karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02/05/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.