📜 Danıştay Karar Künyesi

7. Daire – 2022/3587 – 2024/3951 – 03.10.2024

---

🔎 Karar Özeti

Danıştay, mevcut olmayan eşyaya ilişkin düzenlenen ihracat beyannameleri üzerinden verilen para cezasının hukuka aykırı olduğuna karar vererek, ilk derece mahkemesinin kararını bozmuştur.

---

Karar İçeriği

T.C. D A N I Ş T A Y YEDİNCİ DAİRE Esas No : 2022/3587 Karar No : 2024/3951 TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Temizlik ve Servis Hizmetleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVALI) : …Bakanlığı adına …Gümrük Müdürlüğü – … VEKİLİ : Av. … İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava Konusu İstem: Davacı tarafından, mevcut olmayan eşya için başka bir firma adına tescilli ihracat beyannamelerindeki bilgiler kullanılmak suretiyle, adına …-…, …-… ile …, …-… ile …, …-… tarih ve sayılı ihracat beyannameleri tescil edilmek ve gümrük işlemleri yapılmak suretiyle gümrük mevzuatının ihlal edildiğinin tespit edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 239. maddesinin 1. fıkrası uyarınca FOB değerinin onda biri oranında hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:…. Vergi Mahkemesinin …tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler ile olayla ilgili ceza yargılamasına ilişkin…Ağır Ceza Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında yer alan bilgi, belgeler ve bilirkişi raporunun incelenmesinden, davacı şirket tarafından hayali olarak ihracat beyannamesi düzenlendiğinin sabit olduğunun görüldüğü, davacı iddialarının ceza yargılamasının konusuna girdiği, davacı şirketin kanuni temsilcisinin vekaleti kötüye kullanmasının şirketin sorumluluğunu ortadan kaldırmayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu edilen kararın gerekçeli olmaması nedeniyle adil yargılanma hakkının ihlal edildiği, maddi olayla ilgili ceza yargılamasının kovuşturma aşamasında alınan bilirkişi raporunda, davacı şirketin uyuşmazlık konusu ihracat işlemlerinde kusurunun bulunmadığı açıkça belirtildiği halde, ilk derece mahkemesinin soruşturma aşamasında düzenlenen raporu karara dayanak aldığı, davacı şirketin adına tescilli beyannameleri iptal ettirdiği, uyuşmazlığa konu beyannameler muhteviyatı eşyaya ilişkin ihracat gerçekleşmediğinden hayali ihracatın söz konusu olmadığı, idari para cezasının unsurlarının oluşmadığı, katma değer vergisi iadesi alınması mümkün olmayan olayda şirketin maddi menfaatinin bulunmadığı, şirket yetkilisinin vekaletname ile verilen yetkiyi kötüye kullandığı, maddi olaya şirketin dahli olmadığı, ceza yargılamasının sonucunun beklenmesi gerektiği ileri sürülmekte ve duruşma yapılması istenilmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’ÜN DÜŞÜNCESİ : Davacının eylemi, 4458 sayılı Kanun’un 239. maddesinin 1. fıkrasında ceza kesilmesi öngörülen eylemler arasında bulunmadığından cezalandırma koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptalini teminen temyiz isteminin kabulü ile kararın bozulması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, duruşmaya gerek görülmeyerek, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: MADDİ OLAY : Davacı tarafından, mevcut olmayan eşya için başka bir firma adına tescilli ihracat beyannamelerindeki bilgiler kullanılmak suretiyle, adına …-…, …-… ile …… …-… ile …, …-… tarih ve sayılı ihracat beyannameleri tescil edilmek ve gümrük işlemleri yapılmak suretiyle gümrük mevzuatının ihlal edildiğinin tespit edildiğinden bahisle 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 239. maddesinin 1. fıkrası uyarınca FOB değerinin onda biri oranında hesaplanarak karara bağlanan para cezasına vaki itirazın reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır. İLGİLİ MEVZUAT: 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 239. maddesinin 1. fıkrasında, ihracat vergilerinden muaf eşyayı 33. madde hükümleri gereğince belirlenen gümrük kapıları dışında başka yerlerden izinsiz olarak ihraç veya bunlara teşebbüs edenlerle, bu tür eşyayı gümrük işlemlerini yaptırmaksızın yurttan çıkaranlar ile buna teşebbüs edenlerden, söz konusu eşyanın FOB değerinin onda biri oranında para cezası alınacağı hükme bağlanmıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Yukarıda yer verilen 4458 sayılı Kanun’un 239. maddesi uyarınca para cezası kararı alınabilmesi için, ihracat vergilerinden muaf eşyayı gümrük kapıları dışında başka yerlerden izinsiz olarak ihraç etme veya etmeye teşebbüs etme yahut bu tür eşyayı gümrük işlemlerini yaptırmaksızın yurt dışına çıkarma veya çıkarmaya teşebbüs etme eylemlerinin birinin gerçekleşmesi gerekmektedir. Dosyanın incelenmesinden, davacı adına tescilli ihracat beyannamelerinde beyan edilen bilgilerin … Kimya Sanayi Ticaret Anonim Şirketi adlı firmaya ait eşyaya ilişkin olduğu, anılan firma adına tescilli beyannameler ile uyuşmazlık konusu beyannameler muhteviyatı eşya cinsi, kap adedi, konteyner no.su, alıcı firma bilgileri birebir aynı iken, kıymetin, uyuşmazlığa konu beyannamelerde daha yüksek beyan edildiğinin tespiti üzerine, davacı adına 4458 sayılı Kanun’un 239. maddesi uyarınca para cezası kararının alındığı, ayrıca 5607 sayılı Kanun’un 3. maddesinin 9. fıkrasına muhalefetten soruşturma açıldığı anlaşılmaktadır. Olayda, gerçekte var olmayan eşya, gümrük kapısından, işlemleri yapılmak suretiyle ihraç edilmiş gibi gösterilmeye çalışılmış olup, söz konusu eylem, ceza uygulanabilmesi için anılan maddede sayılan eylemlerden olmadığından tesis edilen işleme karşı açılan davanın reddi yolundaki karara yönelik istinaf başvurusunun reddine dair kararın bozulması icap etmektedir. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle; 1.Temyiz isteminin kabulüne, 2…. Bölge İdare Mahkemesi … Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının BOZULMASINA, 3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine, 4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 03/10/2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.