📜 Danıştay Karar Künyesi

5. Daire – 2023/12650 – 2023/11777 – 21.09.2023

---

🔎 Karar Özeti

Danıştay, 689 sayılı KHK ile kamu görevinden çıkarılan ve OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu tarafından göreve iade edilen bir piyade uzman çavuşun maddi ve manevi tazminat taleplerinin Ankara özel yetkili idari mahkemeleri tarafından incelenmesine hükmetmiştir. Yetki uyuşmazlığı, idarenin zararı doğuran işlemleri ve tazminat taleplerinin çözümünü gerektiren şartlar çerçevesinde değerlendirilmiştir.

---

Karar İçeriği

T.C. D A N I Ş T A Y BEŞİNCİ DAİRE Esas No : 2023/12650 Karar No : 2023/11777 YETKİLİ YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ KARARI Bitlis ili, Tatvan ilçesi 10. Komando Tugay Komutanlığı bünyesinde piyade uzman çavuş olarak görev yapmakta iken 689 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kamu görevinden çıkarılan ve Olağanüstü Hal (OHAL) İşlemleri İnceleme Komisyonu kararıyla göreve iade edilen davacı … vekili Av. … tarafından, müvekkilinin, kamu görevinden çıkarılması nedeniyle uğramış olduğu zararlarına karşılık 40.000,00-TL maddi ve 250.000,00-TL manevi tazminatın kamu görevinden çıkarıltıldığı tarihten itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle Milli Savunma Bakanlığı’na karşı açılan davada verilen Van 3. İdare ve Ankara 13. İdare Mahkemelerinin davanın yetki yönünden reddine dair kararları sonucunda, anılan iki Mahkeme arasında çıkan yetki uyuşmazlığı 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 43. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendi uyarınca incelenerek gereği görüşüldü: 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “Tam Yargı Davalarında Yetki” başlıklı 36. maddesinin “a” bendinde, tam yargı davalarında yetkili mahkemenin zararı doğuran idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili idari mahkemesi olduğuna ilişkin genel yetki kuralı yer almakta olup, aynı Kanun’un 33. maddesinde kamu görevlileri ile ilgili davalarda yetki kuralı açıklanmış ve anılan maddenin 3. fıkrasında uyuşmazlığın kamu görevlisinin özlük ve parasal haklarına ilişkin olması durumunda yetkili mahkemenin ilgilinin görevli bulunduğu yer mahkemesi olduğu kurala bağlanmıştır. 01/02/2018 tarih ve 7075 sayılı OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 1. maddesinde ise, başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan KHK ile tesis edilen işlemlere ilişkin başvuruları değerlendirmek ve karara bağlamak üzere OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulduğu, OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu kararlarının uygulanmasını düzenleyen “Kararların uygulanması” başlıklı 10. maddesinin birinci fıkrasının son cümlesinde, Komisyon kararıyla göreve başlayanlara, kamu görevinden çıkarılmalarını takip eden aybaşından göreve başladıkları tarihe kadar geçen süreye tekabül eden mali ve sosyal haklarının ödeneceği, anılan Kanun’un “Yargı denetimi” başlıklı 11. maddesinin 1. fıkrasında da, Komisyon kararlarına karşı Hâkimler ve Savcılar Kurulunca belirlenecek Ankara idare mahkemelerinde ilgilinin en son görev yaptığı kurum veya kuruluş aleyhine iptal davası açılabileceği hükme bağlanmıştır. Söz konusu uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için öncelikle 2577 sayılı Kanun’un 36/a maddesinde yer alan tam yargı davalarındaki genel yetki kuralı uyarınca zararı doğuran idari uyuşmazlığın tespitinin yapılması, daha sonra da 2577 sayılı Kanun ve özel kanunlardaki hükümlere göre bu idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili idari mahkemesinin belirlenmesi gerekmektedir. KHK eki listelerde ismine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkartılanlardan göreve iade edilenlerin parasal ve özlük hakları, 7075 sayılı Kanun’un 10. maddesi uyarınca Komisyon kararını uygulamakla yükümlü idare tarafından mali ve sosyal haklar kapsamında Kanun gereği ödenmektedir. Parasal ve özlük hakların ödenmesine ilişkin ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümlenmesi amacıyla açılan davalarda zararı doğuran işlem idare tarafından Komisyon kararı sonrası tesis edilen işlem olup bu sebeple uğranılan zararların kamu görevinden çıkarma ile illiyet bağı kesildiğinden, uyuşmazlığın çözümünde yetkili mahkemenin 2577 sayılı Kanun’un 36/a maddesindeki ölçüte göre anılan Kanun’un 33. maddesinde belirtilen yetki kurallarına göre belirlenmesi gerektiğinde kuşku bulunmamaktadır. Mevcut uyuşmazlıkta ise, zararı doğuran olay ilgililerin başka bir idari işlem tesis edilmeksizin doğrudan KHK eki listede isimlerine yer verilmek suretiyle kamu görevinden çıkarılmaları olduğundan, OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonunun “başvurunun reddi” kararı vermesi üzerine idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili mahkeme Ankara özel yetkili idari mahkemeleri olduğuna göre, bu kapsamda kamu görevinden çıkarılanlardan OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu kararı ile görevine iade edilenlerin Kanun gereği ödenen mali ve sosyal hakları dışında kalan ve kamu görevinden çıkarma ile kamu görevine iade tarihleri arasındaki dönemde uğradıklarını iddia ettikleri maddi ve manevi zararların tazmini isteminden doğan uyuşmazlıkların da 2577 sayılı Kanun’un 36/a ve 7075 sayılı Kanun’un 11/1 maddeleri uyarınca zararı doğuran idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili olan Ankara özel yetkili idari mahkemelerince karara bağlanması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumda, OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu kararıyla göreve iade edilen davacının KHK ile kamu görevinden çıkarılmasından kaynaklı maddi ve manevi zararının tazmini istemiyle açılan işbu davanın görüm ve çözümünde yukarıda anılan özel yasa uyarınca belirlenmiş olan Ankara İdare Mahkemeleri yetkili bulunmaktadır. Açıklanan nedenlerle, dava dosyasının, davanın görüm ve çözümünde yetkili olduğu belirlenen özel yetkili Ankara İdare Mahkemelerine tevzii yapılmak üzere Ankara İdare Mahkemesine gönderilmesine, kararın Van 3. İdare ve Ankara 13. İdare Mahkemeleri ile taraflara bildirilmesine, 21/09/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.