📜 Danıştay Karar Künyesi
6. Daire – 2021/4364 – 2022/4093 – 31.03.2022
🔎 Karar Özeti
Danıştay, davalı belediyenin kamulaştırma işleminin dayanağı olan 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptaline ilişkin İdare Mahkemesi kararını hukuka uygun bulmuş ve temyiz talebini reddetmiştir.
Karar İçeriği
T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2021/4364
Karar No : 2022/4093
KARAR DÜZELTME İSTEMİNDE
BULUNAN (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU : …İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:.. sayılı kararının bozulmasına dair Danıştay Altıncı Dairesinin 01/12/2020 tarih ve E:2016/9601, K:2020/11765 sayılı kararının; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: İstanbul İli, Bahçelievler İlçesi, … Mahallesi, … sokak, … pafta, … parsel sayılı taşınmazın 1/1000 ölçekli uygulama imar planında “belediye hizmet alanı”nda kaldığından bahisle 2942 sayılı Kanun uyarınca kamulaştırılarak belediye adına tescil edilmesi hususunda işlemlerinin yürütülmesine dair … tarih ve … sayılı … Belediye Encümeni kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …. İdare Mahkemesince; dava konusu belediye encümeni kararının dayanağı 15.06.2012 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı tadilatının …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:…. sayılı kararıyla iptaline karar verildiği, anılan nazım imar planı tadilatına dayanılarak yapılan 12.07.2013 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planının da … İdare Mahkemesinin …. tarih ve E:…, K:….. sayılı kararıyla iptaline karar verildiği göz önünde bulundurulduğunda, davacının maliki olduğu taşınmazın kamulaştırılmasına yönelik dava konusu belediye encümeni kararının dayanağının kalmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Daire kararının özeti: Davalının temyiz başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesince, İdare Mahkemesi kararına dayanak oluşturan ve kamulaştırma işleminin de dayanağı olan 12.07.2013 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istemiyle davacı tarafından açılan davada, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen … İdare Mahkemesinin …. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Dairemizin 16.01.2018 tarihli, E:2016/7663, K:2018/77 sayılı kararıyla ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planının dayanağı olan 15.06.2012 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali yolunda …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E.., K:… sayılı kararının Dairemizin 16.01.2018 tarihli, E:2016/7327, K:2018/76 sayılı kararıyla bozulduğu anlaşıldığından İdare Mahkemesince, kamulaştırma işleminin dayanağı olan 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile 1/5000 ölçekli nazım imar planının iptali istemiyle açılan davalarda verilecek olan kararlar da göz önüne alınarak uyuşmazlık hakkında yeniden karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılarak temyize konu kararın bozulmasına karar verilmiştir.
KARAR DÜZELTME TALEP EDENİN İDDİALARI : Davalı tarafından, İdare Mahkemesi kararının bozulmasına gerekçe gösterilen yargı kararlarının kesinleşmediği ileri sürülerek Danıştay Altıncı Dairesince verilen kararın düzeltilmesi istenilmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ ….’ÜN DÜŞÜNCESi: İdare Mahkemesi kararına dayanak oluşturan ve kamulaştırma işleminin de dayanağı olan 12.07.2013 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin uyuşmazlığa konu taşınmaz yönüden iptali istemiyle davacı tarafından açılan davada, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali yolunda verilen …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:…. sayılı kararının Dairemizin 16.01.2018 tarihli, E:2016/7663, K:2018/77 sayılı kararıyla bozulduğu, anılan karara karşı davacı tarafından bulunulan kararın düzeltilmesi isteminin ise Dairemizin 28.12.2021 tarihli, E:2018/6534, K:14535 sayılı kararıyla kabul edilerek İdare Mahkemesi kararının onanmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Dava konusu işlemin dayanağı kalmadığı anlaşıldığından karar düzeltme isteminin kabul edilerek İdare Mahkemesi kararının belirtilen gerekçeyle onanması gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Kararın düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen nedenler, 2577 sayılı Kanunun Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesi hükmüne uygun bulunduğundan, karar düzeltme isteminin kabulü ile Danıştay Altıncı Dairesinin 01/12/2020 tarih ve E:2016/9601, K:2020/11765 sayılı kararı kaldırılarak uyuşmazlık yeniden incelendi:
İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
İstanbul İli, Bahçelievler İlçesi, …Mahallesi, … sokak, … pafta, …. parsel sayılı taşınmazın 1/1000 ölçekli uygulama imar planında “belediye hizmet alanı”nda kaldığından bahisle 2942 sayılı Kanun uyarınca kamulaştırılarak belediye adına tescil edilmesi hususunda işlemlerinin yürütülmesine dair … tarih ve … sayılı …. Belediye Encümeni kararının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
1982 Anayasasının “Mülkiyet hakkı” başlıklı 35. maddesinde, herkesin mülkiyet ve miras hakkına sahip olduğu, bu hakların ancak kamu yararı amacıyla kanunla sınırlanabileceği, mülkiyet hakkının kullanılmasının toplum yararına aykırı olamayacağı düzenlenmiştir.
Avrupa İnsan hakları Sözleşmesinin Ek-1 Protokolünün “Mülkiyetin Korunması” başlıklı 1. maddesinde “Her gerçek ve tüzel kişinin mal ve mülk dokunulmazlığına saygı gösterilmesini isteme hakkı vardır. Bir kimse, ancak kamu yararı sebebiyle ve yasada öngörülen koşullara ve uluslararası hukukun genel ilkelerine uygun olarak mal ve mülkünden yoksun bırakılabilir. Yukarıdaki hükümler, devletlerin, mülkiyetin kamu yararına uygun olarak kullanılmasını düzenlemek veya vergilerin ya da başka katkıların veya para cezalarının ödenmesini sağlamak için gerekli gördükleri yasaları uygulama konusunda sahip oldukları hakka halel getirmez.” hükmü bulunmaktadır.
2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan haliyle 3. maddesinde “İdareler, kanunlarla yapmak yükümlülüğünde bulundukları kamu hizmetlerinin veya teşebbüslerinin yürütülmesi için gerekli olan taşınmaz malları, kaynakları ve irtifak haklarını; bedellerini nakden ve peşin olarak veya aşağıda belirtilen hallerde eşit taksitlerle ödemek suretiyle kamulaştırma yapabilirler” ve 6. maddesinin son fırkasında “Onaylı imar planına veya ilgili bakanlıklarca onaylı özel plan ve projesine göre yapılacak hizmetler için ayrıca kamu yararı kararı alınmasına ve onaylanmasına gerek yoktur.” hükümlerine yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Mahkemesi kararına dayanak oluşturan ve kamulaştırma işleminin de dayanağı olan 12.07.2013 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin uyuşmazlığa konu taşınmaz yönüden iptali istemiyle davacı tarafından açılan davada, dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali yolunda verilen … İdare Mahkemesinin …. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının Dairemizin 16.01.2018 tarihli, E:2016/7663, K:2018/77 sayılı kararıyla bozulduğu, anılan karara karşı davacı tarafından bulunulan kararın düzeltilmesi isteminin ise Dairemizin 28.12.2021 tarihli, E:2018/6534, K:14535 sayılı kararıyla kabul edilerek İdare Mahkemesi kararının onanmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Bu durumda dava konusu işlemin dayanağı kalmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.
KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunmayan davalının temyiz isteminin reddine,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin, …. İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:…. sayılı kararının 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca yukarıda belirtilen gerekçe ile ONANMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine, 31/03/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.