Parselasyon İşleminin Yetki Aşımı Üzerine Danıştay Kararı
📜 Danıştay Karar Künyesi
6. Daire – 2021/10322 – 2024/2328 – 18.04.2024
🔎 Karar Özeti
Danıştay, Van Büyükşehir Belediye Encümeni tarafından gerçekleştirilen parselasyon işleminin yetki açısından hukuka aykırı olduğuna ve dolayısıyla iptaline karar vermiştir. Mahkeme, ilçe belediyesinin imar kanununa uygun olarak parselasyon işlemleri yapmadığı için büyükşehir belediyesinin doğrudan parselasyon yapma yetkisinin bulunmadığını belirlemiştir.
Karar İçeriği
T.C. D A N I Ş T A Y ALTINCI DAİRE Esas No : 2021/10322 Karar No : 2024/2328 TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Büyükşehir Belediye Başkanlığı VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVACI) : … İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Davacının maliki olduğu Van ili, İpekyolu ilçesi, … Mahallesi, … Sokağı, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin Van Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:… , K:… sayılı kararda; dosyadaki bilgi ve belgeler ile mahallinde yapılan keşif ve bilrkişi incelemesi sonucunda hazırlanan raporun birlikte değerlendirilmesinden, parselasyon öncesinde davacının … ada, … numaralı parsele müstakil sahip olduğu fakat parselasyon sonrasında daha büyük parsel oluşturularak … ada, … numaralı parselde hisseli hale getirildiği, düzenleme ortaklık payı kesildikten sonra davacıya cepheli ve müstakil parsel verilebilir iken hisseli parsel verilmesi nedeniyle davacının taşınmazının değer kaybına uğradığı görüldüğünden parselasyon işleminin imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygun olmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının hukuka ve usule uygun olduğu ve istinaf dilekçelerinde ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği gerekçesiyle 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı olup bozulması gerektiği ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir. DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ … ‘IN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu parselasyon işleminde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığından, temyiz isteminin reddi ile sonucu itibariyle usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenildikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: MADDİ OLAY : Van ili, İpekyolu ilçesi, … Mahallesi, … Sokağı, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda 3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi uyarınca parselasyon yapılmasına ilişkin Van Büyükşehir Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararının iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. İLGİLİ MEVZUAT: 3194 sayılı İmar Kanunun 18. maddesinin ilk fıkrasında; ” İmar hududu içinde bulunan binalı veya binasız arsa ve arazileri malikleri veya diğer hak sahiplerinin muvafakatı aranmaksızın, birbirleri ile, yol fazlaları ile, kamu kurumlarına veya belediyelere ait bulunan yerlerle birleştirmeye, bunları yeniden imar planına uygun ada veya parsellere ayırmaya, müstakil, hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre hak sahiplerine dağıtmaya ve re’sen tescil işlemlerini yaptırmaya belediyeler yetkilidir. Sözü edilen yerler belediye ve mücavir alan dışında ise yukarıda belirtilen yetkiler valilikçe kullanılır.” hükmüne yer verilmiştir. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunun “Büyükşehir, İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları” başlıklı 7. Maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinde; Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/25.000 arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon planlarını ve imar ıslah plânlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak, aynı fıkranın (c) bendinde; Kanunlarla büyükşehir belediyesine verilmiş görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar plânlarını, parselasyon plânlarını ve her türlü imar uygulamasını yapmak ve ruhsatlandırmak, 20.7.1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmak büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları arasında sayılmıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Uyuşmazlıkta, öncelikle dava konusu parselasyon işlemini yapma yetkisinin hangi belediyeye ait olduğunun tespiti gerekmektedir. Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, imar planlarına uygun olarak parselasyon yapma ve onaylama yetkisinin ilçe belediyesine ait olduğu, 5216 sayılı Kanunun 7. maddesinin, 1. fıkrasının, (b) bendi uyarınca, ilçe belediyelerin onayladıkları parselasyon planlarını büyükşehir belediyesine göndermesi gerektiği, ancak nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde ilçe belediyesi tarafından uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarının yapılmaması durumunda uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmanın büyükşehir belediyesinin görev ve sorumluluğunda olduğu anlaşılmaktadır. Dosyanın incelenmesinden, 5216 sayılı Kanunda, parselasyon planlarının ilçe belediyesince yapılacağı ve ardından büyükşehir belediyesinin onayına sunulacağı açıkça belirtilmiş olup, dairemizin 15/01/2024 tarihli ara kararı ile davalı idareden; parselasyonun Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından yapılmasının nedeni sorularak 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun “Büyükşehir, İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin Görev ve Sorumlulukları” başlıklı 7. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendine göre mi veyahut (c) bendine göre mi tesis edildiğinin açıklanılması istenilmesi üzerine Van Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından, yapılan imar uygulamasının 5216 sayılı İmar Kanunun 7/1-b bendinde geçen, “…nazım imar planının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmayan ilçe belediyelerinin uygulama imar planlarını ve parselasyon planlarını yapmak ve yaptırmak” hükmü doğrultusunda yapıldığının bildirildiği görülmüş; ancak davaya konu alanda ilçe belediyesi tarafından 3194 sayılı İmar Kanunun 18. maddesi uyarınca parselasyon işlemi yapılmaması nedeniyle yukarıda aktarılan kanunun 7/1-(b) maddesindeki koşulların oluştuğuna dair bilgi ve belgeye yer verilmediği gibi davalı idarenin, 5216 sayılı kanunun 7. Maddesinin, 1. fıkrasının (c) bendi uyarınca parselasyon işlemini yapmaya yetkili olduğunu gösteren ayrıca bir bilgi ve belge de bulunmadığından büyükşehir belediye encümenlerine imar uygulaması yapma yetkisi veren durumların davaya konu uyuşmazlıkta mevcut olmadığı anlaşılarak, büyükşehir belediyesince doğrudan yapılıp onaylanan parselasyon işleminde yetki yönünden hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Bu durumda dava konusu işlemin iptaline ilişkin kararda sonucu itibarıyla isabetsizlik görülmemiştir. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle; 1. Davalının temyiz isteminin reddine, 2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:… , K:… sayılı kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle ONANMASINA, 3. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesini teminen dosyanın kararı veren ilk derece Mahkemesine gönderilmesine, 18/04/2024 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.Paylaş:
