📜 Danıştay Karar Künyesi

8. Daire – 2021/2001 – 2024/3627 – 11.06.2024

---

🔎 Karar Özeti

Davacı şirketin ruhsatsız yolcu taşımacılığı yapması nedeniyle trafikten men işlemi hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir. Danıştay, iptal kararını bozarak yeniden değerlendirme yapılmasını istemiştir.

---

Karar İçeriği

T.C. D A N I Ş T A Y SEKİZİNCİ DAİRE Esas No : 2021/2001 Karar No : 2024/3627 TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVACI) : … Oto Turizm Taşımacılığı Organizasyon Ticaret Limited Şirketi … İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Davacı şirket adına kayıtlı … plakalı aracın, belediye sınırları içerisinde izin ve ruhsat alınmaksızın ticari faaliyette bulunduğundan bahisle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun ek 2/3-a maddesi uyarınca 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin 17/12/2019 tarihli işlemin iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti:… İdare Mahkemesince verilen …tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; uyuşmazlık konusu olayda, 17/12/2019 tarihli denetime dair tutanakta, … isimli şirkete ait bazı çalışanların yolcu olarak taşındığının tespit edildiği ve araç sürücüsü tarafından da tutanağın imzalandığı görülmekle birlikte, sözkonusu plakalı araç için İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından düzenlenen ve 01/01/2021 tarihine kadar geçerli olan davacı şirket adına düzenlenen Turizm Yolcu Taşıma İzin Belgesinin bulunduğu, dolayısıyla tespit tarihinde anılan çerçevede turizm yolcu taşıma izin belgesi bulunan araçla yapılan ve sabit olan fiilin, Yasanın Ek 2/3-A bendinde öngörülen “çalışma izni/ruhsatı almadan” yolcu taşımak kapsamında değil de, Ek 2/3-B maddesi uyarınca “alınan izin/ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında” yolcu taşımacılığı yapmak kapsamında kaldığından, anılan Kanunun Ek-2/3-B maddesi uyarınca işlem tesisi gerekli iken, aksi yorumla tesis edilen işlemlerde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: İstinaf başvurusuna konu kararın hukuka ve usule uygun olduğu ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacı şirket tarafından izinsiz yolcu taşımacılığı yapıldığının açık olduğu, dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’UN DÜŞÜNCESİ : Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: MADDİ OLAY : Davacı şirket adına kayıtlı … plakalı araçla ilgili belediyeden izin ve ruhsat almaksızın belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığı tespitiyle 2918 sayılı Kanun’un Ek-2/3-a maddesi uyarınca 60 gün süre ile trafikten men edilmesine ilişkin 17/12/2019 tarihli işlemin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır. İLGİLİ MEVZUAT: 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 18/10/2018 tarih ve 7148 sayılı Kanun’un 26. maddesi ile değişik Ek 2. maddesinde; “Araçlarını motorlu araç tescil belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerine 1.002 Türk lirası idari para cezası uygulanır. (Mülga cümle:21/2/2019-7166/5 md.)(…) (Ek fıkra:21/2/2019-7166/5 md.) Ayrıca, araç on beş gün süre ile trafikten menedilir. 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu kapsamında ilgili belediyeden; a) Çalışma izni/ruhsatı almadan, b) Alınan izin/ruhsatta belirtilen faaliyet konusu dışında, c) Alınan izin/ruhsatta belirtilen çalışma bölgesi/güzergâh dışında belediye sınırları dâhilinde yolcu taşımak yasaktır. Bu fıkranın (a) bendine uymayanlara 5.010 Türk lirası, (b) bendine uymayanlara 2.018 Türk lirası, (c) bendine uymayanlara 1.002 Türk lirası idari para cezası verilir. Fiilin işlendiği tarihten itibaren geriye doğru bir yıl içinde tekerrürü hâlinde, bu fıkrada yer alan idari para cezaları iki kat olarak uygulanır. İşleteni veya sahibi, sürücüsünün kendisi olup olmadığına bakılmaksızın aracın bu maddenin üçüncü fıkrasına aykırı olarak kullanılmaması hususunda gerekli tedbirleri almak ve denetimini yapmakla yükümlüdür. Araç, bu maddenin üçüncü fıkrasının; a) (a) bendinin ihlali hâlinde altmış gün, b) (b) bendinin ihlali hâlinde otuz gün, c) (c) bendinin ihlali hâlinde ise on beş gün süreyle trafikten menedilir. İlgili belediye tarafından tahdit veya tahsis kapsamına alınmış ve bu kapsamda verilmiş çalışma izninin/ruhsatının süresi bittiği hâlde, belediye sınırları dâhilinde yolcu taşıyan kişiye 1.002 Türk lirası idari para cezası uygulanır ve eksikliği giderilinceye kadar araç trafikten menedilir. Ayırıcı işareti bulunmayan üçüncü fıkra kapsamındaki araçlardan taşımacılık hizmeti alanlara da 334 Türk lirası idari para cezası uygulanır.” düzenlemesi yer almaktadır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Yukarıda belirtilen mevzuat uyarınca davacının işlem tarihi itibarıyla izin / ruhsat gibi belgelerini dosyaya sunmadığı açıktır. Dairemizin içtihatlarına göre söz konusu belgelerin edinilmesi için makul sürenin işlem tarihi ile aynı gün olduğu kabul edilmiştir. Mahkeme kararında, dosyaya sunulan Turizm Yolcu Taşımacılığı İzin Belgesinin bulunduğu ve son geçerlilik tarihi 01/01/2021 tarihi belirtilerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmişse de, davacının dava dilekçesinden sonra dosyaya sunduğu belgenin onay tarihi 09/01/2020 ve son geçerlilik tarihi 01/01/2021 olduğu, dava konusu işlemden yaklaşık 23 gün sonra alındığı tespit edilmiştir. Bu durumda, davacının işlem tarihinden sonra yetkili Büyükşehir Belediyesine başvurarak edindiği Turizm Yolcu Taşımacılığı İzin Belgesi’nin makul sürede alınmadığı, davacının dava konusu işlem tesis edildiğinde geçerli izin belgesi bulunmadığı anlaşıldığından dava konusu trafikten men işleminde hukuka aykırılık görülmemiştir. Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki… İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır. KARAR SONUCU: Açıklanan nedenlerle; 1. Temyiz isteminin kabulüne, 2. … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin… tarih ve E:…, K:…sayılı kararının BOZULMASINA, 3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın yukarıda belirtilen Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 4. Kesin olarak, 11/06/2024 tarihinde oybirliği ile karar verildi.