📜 Danıştay Karar Künyesi

4. Daire – 2023/10334 – 2024/4803 – 17.09.2024

---

🔎 Karar Özeti

Danıştay, ithal edilen cep telefonlarının radyo yayınlarını alma özelliğinin bulunup bulunmadığına dair yeterli inceleme yapılmadığına ve dolayısıyla bandrol ücretine tabi olup olmadıkları hakkında daha net bir kanaate varılması için bilirkişi incelemesi yapılması gerektiğine karar vererek, Bölge İdare Mahkemesi’nin kararını bozmuştur.

---

Karar İçeriği

T.C. D A N I Ş T A Y DÖRDÜNCÜ DAİRE Esas No : 2023/10334 Karar No : 2024/4803 TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Genel Müdürlüğü VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVACI) : … VEKİLİ : Av. … İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: Davacı tarafından, 2013 yılında ithal ettiği 33.635 cihazdan 28.126 adedinin bandrole tabi olmasına rağmen bandrol ücreti ödemediğinden bahisle kesilen 1.405.918,11 TL idari para cezasına ilişkin … tarih … sayılı ihbarnamenin iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; davalı idarece, dava konusu cep telefonlarının ithalatının yapıldığı tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümleri dikkate alınarak ve ithal edilen ürünlerin bu mevzuat kapsamında bandrole tabi olup olmadığı konusunda teknik bir inceleme yaptırılarak ürünlerin bandrole tabi olup olmadığının tespiti gerekirken, distribütör firmaların aynı marka ve model üzerinden bandrol ücreti ödemesi gözetilerek ve kataloglardaki bilgiler yeterli görülerek tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Bölge İdare Mahkemesince; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davalı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Dava konusu cihazların radyo özelliği bulunduğu, Türkiye distribütörleri tarafından bandrol ücretleri ödenerek bandrollerinin alındığı, mahkemece konunun aydınlatılması için bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği, bu şekilde ispat yükünün tersine çevrilmiş olduğu, kararın bozulması gerektiği ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Cevap verilmemiştir. TETKİK HÂKİMİ : … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile kararın onanması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Dördüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE : 3093 sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu’nun dava konusu ithalat tarihinde yürürlükte olan haliyle 1. maddesinde, “Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna devamlı ve yeterli gelir kaynağı sağlamak amacıyla hazırlanan bu Kanun; radyo, televizyon, video ve birleşik cihazlardan alınacak ücretler, elektrik enerjisi hasılatından ayrılacak paylar ile çeşitli gelirlerin tahakkuk, tahsilat işlemlerini kapsar.”, hükmüne; 3. maddesinde, “Bu Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen cihazları imal ve ithal edenler satıştan önce; ticari ithalat maksadı dışında yurda getirenler de ithal işlemlerinden önce bandrol veya etiket almaya mecburdur.” hükmüne; 4. maddesinde, ” a) Aşağıdaki cihazları imal edenler cihazın satış faturasındaki (özel tüketim vergisi hariç) Katma Değer Vergisi matrahı, ithal edenler ise Gümrük Giriş Beyannamesindeki (özel tüketim vergisi hariç) Katma Değer Vergisi matrahı üzerinden bir defaya mahsus olmak üzere, 1. Renkli televizyon için % 8, 2. Siyah – beyaz televizyon için %8, 3. (Değişik : 15/6/1987 – 3383/2 md.) Radyo, portatif radyo-teyp,radyo-pikap % 8, 4. Video için % 12, 5. Birleşik cihazlar için : a. Video – televizyon-radyo ) Video – televizyon ) %12, Radyo – televizyon ) b. (Değişik : 15/6/1987 – 3383/2 md.) Müzik seti ve benzerler % 10 6. (Ek : 15/6/1987 – 3383/3 md.) Yukarıda sayılan cihazların dışında kalan ve radyo televizyon yayınını almaya yarayan her türlü cihazlar. % 10 Tutarında ücret tahsil ederler ve 5 inci maddeye göre Türkiye Radyo-Televizyon Kurumuna öderler. (…) d) (Değişik : 16/6/2009-5904/36 md.) Bu maddede belirtilen oranları topluca veya ayrı ayrı iki katına kadar artırmaya veya kanuni oranı sıfıra kadar indirmeye, (a) fıkrasının 6 numaralı bendi kapsamında bandrole tabi olan cihazları türleri ve özellikleri itibarıyla gruplandırmaya ve her bir grup için farklı bandrol oranları belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanunun 5. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, “Bu Kanunun 1 inci maddesinde belirtilen cihazları imal ve ithal edenler bir ay içinde sattıkları cihazlardan 4 üncü maddenin (a) bendine göre tahsil ettikleri ücretleri en geç müteakip üçüncü ayın onuna kadar Türkiye Radyo – Televizyon Kurumuna bir beyanname ile bildirerek ve aynı süre içerisinde ödemekle yükümlüdürler. Aksi takdirde her geçen gün için yürürlükteki en yüksek ticari kredi faizi oranı üzerinden tahakkuk ettirilecek faiz miktarı ile birlikte 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (gecikme cezası hariç) hükümlerince tahsil olunur.” hükmü düzenlenmiştir. 3093 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 4. maddesinin d fıkrası uyarınca 12/12/2011 tarih ve 27844 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 31/01/2011 tarih ve 2011/1406 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe konulan “3093 Sayılı Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu Gelirleri Kanunu Uyarınca Radyo, Televizyon, Video ve Birleşik Cihazlar ile Bunların Dışında Kalan Radyo ve Televizyon Yayınlarını Almaya Yarayan Her Türlü Cihazdan Alınacak Bandrol Ücretlerine İlişkin Karar”da radyo ve/veya televizyon yayınlarını almaya yarayan cep telefonları için %6 oranında bandrol ücreti tahsil edileceği belirtilmiş; 09/07/2015 tarih ve 29411 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 15/06/2015 tarih ve 2015/7757 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile de cep telefonlarından, “dahili tuner ile radyo ve/veya televizyon yayınlarını alabilenler” için %6 oranında bandrol ücreti tahsil edileceği düzenlenmiştir. Dosyanın incelenmesinden; davacı hakkında 2013 yılında ithal ettiği cep telefonları ile ilgili yapılan inceleme sonucu Mali Denetçi Raporunun hazırlandığı, raporda kısaca; ithale konu cep telefonları hakkında inceleme için davacıdan bilgi ve belge istendiği ancak davacının herhangi bir bilgi ve belge göndermediği, akabinde Gümrük Bakanlığının veri paylaşım sistemi olan Gümrük Veri Ambar Sistemi (GÜVAS) üzerinden yapılan sorgulama sonucunda davacı adına 2013 yılında, bandrole tabi olduğu tespit edilen telefonlara ait bandrol ücreti ödemediğinden bahisle ÖTV hariç KDV matrahı üzerinden bandrol ücreti hesaplanması üzerine davalı idarece bandrol ücreti idari para cezasını içeren dava konusu işlemin tesis edilerek davacıya gönderildiği, anılan işlemin iptali istemiyle de bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Uyuşmazlık, davacı tarafından ithal edilen çeşitli marka ve model cep telefonlarının, ithalatın yapıldığı 2013 yılında yürürlükte olan mevzuat hükümleri uyarınca radyo yayınlarını alma özelliğinin bulunup bulunmadığı, dolayısıyla TRT bandrol ücretine tabi olup olmadığı hususundan kaynaklanmaktadır. Davalı idarece söz konusu cep telefonlarına ait marka model kataloglarında yer alan bilgiler dikkate alınarak cep telefonlarının bandrole tabi olduğuna karar verildiği; zira davacı hakkında inceleme raporu düzenlenmeden önce kendisinden konuya ilişkin bilgi-belge istenmesine rağmen herhangi bir bilgi-belge gönderilmediği, dava dilekçesinde de cihazların bandrole tabi olmadığını ileri sürülmesine rağmen bu iddiayı ispatlayıcı bir delil sunulamadığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar istinaf istemi reddedilen mahkeme kararında, dava konusu işlemin eksik inceleme araştırma sonunda tesis edildiği yönünde karar verilmiş ise de; dosyada başka bir firma hakkında Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca düzenlenen sonradan kontrol raporu yer aldığı görülmekte olup, davacı hakkında düzenlenmiş inceleme raporu ile birlikte bu verilerin uyuşmazlığın esasını aydınlatmaya yeterli olmadığı anlaşılmaktadır. Nitekim; ilgili yılda ithal edilen cep telefonlarına ilişkin distrübütor firmalardan marka/model bazında alınmış bilgi-belge olmadığı, dava konusu işlemde dayanak alınan katalogların dosyada yer almadığı görülmektedir. Bu durumda; uyuşmazlık konusu marka/model cep telefonlarının radyo/tv yayını alma özelliğinin bulunup bulunmadığına ilişkin; net, açık ve şüpheden uzak bir kanaate varılarak uyuşmazlığın esasının aydınlatılabilmesi için, söz konusu cep telefonları üzerinde alanında uzman bilirkişiler tarafından inceleme yaptırılması; cep telefonlarının temin edilememesi halinde distribütör ve gerekirse üretici firmalardan marka/model bazında bilgi istenmesi ve dahili tuner aracılığıyla radyo yayınlarını alma özelliğinin bulunup bulunmadığının açıklığa kavuşturulması suretiyle, hazırlanacak bilirkişi raporu ve taraflarca konuya ilişkin ibraz edilecek tüm bilgi-belgeler ışığında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir. Nitekim; davacının ithal ettiği telefonlar arasında yer alan bir model ile ilgili (…) Danıştay Dördüncü Dairesinin E:2024/2485 sayılı dosyasında, verilen bozma kararı uyarınca … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesince yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu söz konusu modelin radyo yayını alamadığından bandrole tabi olmadığının ortaya konulduğu görülmektedir. KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1. Temyiz isteminin kabulüne, 2. Temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdare Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA, 3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın İdare Dava Dairesine gönderilmesine, 17/09/2024 tarihinde oyçokluğuyla kesin olarak karar verildi. (X) KARŞI OY : Temyiz dilekçelerinde öne sürülen hususlar, temyize konu mahkeme kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından temyiz istemlerinin reddi gerektiği oyuyla Dairemiz kararına katılmıyorum.