Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) içinde yer alan ihtiyari dava arkadaşlığı, davaların bağımsız olarak ele alınması ve her bir dava arkadaşının diğerinden bağımsız hareket edebilmesi prensibine dayanır. Bu hukuki kavram, özellikle birden fazla tarafın benzer hukuki menfaatlerle birleşerek dava açması durumlarında önem kazanır. İhtiyari dava arkadaşlığı, davacı veya davalıların, davalarını birlikte yürütme tercihinde bulunmaları durumunda ortaya çıkar. Bu yazımızda, Yargıtay’ın ilgili kararları ışığında ihtiyari dava arkadaşlığının davalar üzerindeki etkisini ve hukuki süreçteki rolünü detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

İhtiyari Dava Arkadaşlığının Tanımı

İhtiyari dava arkadaşlığı, birden fazla kişinin, birbirleriyle hukuki ilişkileri bulunan ancak bağımsız menfaatlere sahip oldukları konularda, dava açma veya davalı olarak yer alma tercihlerini birleştirmeleri durumudur. HMK’nın 58. maddesi bu durumu açıkça ifade eder ve her bir dava arkadaşının diğerinden bağımsız hareket edebileceğini belirtir. Pratik bir örnek olarak, aynı apartman dairesinde oturan ve aynı inşaat şirketinden mülk satın alan birden fazla kişi, şirketin sözleşmeye aykırı hareket etmesi üzerine bağımsız davalar açabilir. Bu durumda, her bir dava sahibi kendi hukuki sürecini yönetirken, benzer konular üzerine dava açmış olmaları onları ihtiyari dava arkadaşı yapar.

İhtiyari Dava Arkadaşlığının Hukuki Sonuçları

İhtiyari dava arkadaşlığının hukuki süreçler üzerinde belirgin sonuçları vardır. Öncelikle, her bir dava arkadaşının davası birbirinden bağımsız değerlendirilir ve her birinin hukuki durumu, diğer dava arkadaşlarının durumundan etkilenmez. Yargıtay’ın 2017 yılında verdiği bir kararda, ihtiyari dava arkadaşlığında, davalılardan birinin tahkim itirazı, diğer davalıyı bağlamaz ve her bir dava arkadaşı için dava şartları ayrı ayrı incelenir. Günlük hayatta bu, birden fazla tüketici, aynı şirketten haksız bir ücret talep edilmesine karşı bağımsız davalar açtığında, her bir tüketicinin davasının kendi özel şartlarına göre değerlendirileceği anlamına gelir.

Yargıtay Kararları Işığında İhtiyari Dava Arkadaşlığı

Yargıtay’ın konuyla ilgili verdiği kararlar, ihtiyari dava arkadaşlığının uygulanışına dair önemli örnekler sunar. 2016 yılında verilen bir kararda, tapu iptali ve tescil davasında, davalı olabilecek kişiler arasında ihtiyari dava arkadaşlığının bulunduğu ve bu durumda, davacının tespit edebildiği kişiler hakkında ayrı ayrı veya birlikte dava açabilmesinin mümkün olduğu ifade edilmiştir. Bu, örneğin, bir grup insanın, aralarında paylaştıkları bir arazinin tapu işlemlerinde hile yapıldığı iddiasıyla dava açmaları durumunda, her birinin bağımsız hareket etme hakkının olduğunu gösterir.

Sonuç: İhtiyari dava arkadaşlığı, hukuki süreçlerde önemli bir rol oynar ve birden fazla tarafın benzer ama bağımsız hukuki menfaatlerle dava açmalarına olanak tanır. HMK’nın 58. maddesi ve Yargıtay kararları, bu tür dava arkadaşlığının nasıl işlediğini ve her bir dava arkadaşının bağımsızlığını nasıl koruduğunu açıkça ortaya koyar. Bu, hukuki uygulamada, özellikle birden fazla kişinin benzer hukuki sorunlarla karşılaştığı durumlarda, dava süreçlerinin adil ve etkili bir şekilde yürütülmesini sağlar.

Paylaş: