📜 Danıştay Karar Künyesi

13. Daire – 2021/517 – 2022/3674 – 18.10.2022

---

🔎 Karar Özeti

Danıştay, bir davacının ihale kapsamında sunduğu iki ayrı teklif mektubunun alternatif teklif verme kastıyla yapılmadığına ve bu nedenle yasak fiil kapsamında değerlendirilemeyeceğine karar vermiştir. Mahkeme, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuk açısından hukuka uygun olmadığını belirterek, Bölge İdare Mahkemesi kararını bozmuştur.

---

Karar İçeriği

T.C. D A N I Ş T A Y ONÜÇÜNCÜ DAİRE Esas No:2021/517 Karar No:2022/3674 TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Otomotiv Dış Ticaret Ltd. Şti. VEKİLİ : Av. … KARŞI TARAF (DAVALI) : … A.Ş. VEKİLİ : Av. … İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:…sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. YARGILAMA SÜRECİ : Dava konusu istem: … A.Ş. Genel Müdürlüğü’nce 11/07/2019 tarihinde gerçekleştirilen “500 kg’lık Yaş Pancar Posası Paketleme Makinesi Alımı” ihalesine teklif veren davacı şirket hakkında aynı ihalede birden fazla teklif verdiğinden bahisle bir (1) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanmasına ilişkin 03/09/2019 tarih ve 30877 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan işlemin iptali istenilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: …İdare Mahkemesi’nce verilen …tarih ve E:…, K:…sayılı kararda; davacı şirket tarafından verilen teklif zarfının içerisinde, birincisi; “ihale konusu işin (tamamını 500 kg’lık Yaş Pancar Posası Paketleme Makinesi Alımı) her bir iş kalemi için teklif ettiğimiz birim fiyatlar üzerinden Katma Değer Vergisi hariç (3.801.000,00 TL) bedel karşılığında yerine getireceğimizi kabul ve taahhüt ediyoruz.” şeklinde yetkili kişi tarafından imzalanmış, şirket kaşesi bulunan teklif mektubu ve aynı tutarı içeren birim fiyat teklif cetveli ve ikincisi; “ihale konusu işin (500 kg’lık Yaş Pancar Posası Paketleme Makinesi Alımı) her bir iş kalemi için teklif ettiğimiz birim fiyatlar üzerinden Katma Değer Vergisi hariç (543.000,00 TL) bedel karşılığında yerine getireceğimizi kabul ve taahhüt ediyoruz.” şeklinde yetkili kişi tarafından imzalanmış, şirket kaşesi bulunan birim fiyat teklif cetveli bulunmayan ayrı bir teklif mektubunun daha bulunduğu, teklif dosyasında bulunan iki teklif mektubunun da istekliyi bağlayıcılığı bakımından birbiriyle eşit nitelikte olduğu, alternatif teklif verebilme hâlleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif verme fiilinin, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 17/d maddesinde yer alan yasak fiil veya davranışlar kapsamında olduğu dikkate alındığında, sübut bulan fiil nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir. Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir. TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, alternatif teklif verme kastı ile hareket edilmediği, ihale kapsamında istenen araçlardan bir tanesinin bedeline ilişkin olarak sehven 543.000,00-TL bedelli teklif mektubunun da teklif zarfına konulduğu, rekabeti engellemeye elverişli bir eylemlerinin bulunmadığı ileri sürülmektedir. KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, dava dilekçesinde yer verilmeyen iddiaların temyiz aşamasında öne sürülmesine muvafakat göstermedikleri belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur. DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …’IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi’nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü: İNCELEME VE GEREKÇE: MADDİ OLAY : … A.Ş. Genel Müdürlüğü tarafından 11/07/2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “500 kg’lık Yaş Pancar Posası Paketleme Makinesi Alımı” ihalesi kapsamında davacı tarafından teklif sunulmuştur. Davacının sunduğu teklif zarfı içinde, birincisinin tutar kısmında 3.801.000,00-TL, ikincisinin tutar kısmında 543.000,00-TL olmak üzere imzalı ve kaşeli iki adet teklif mektubu ve 3.801.000,00 TL’lik birim fiyat teklif cetveli bulunduğu tespit edilmesi üzerine davacının teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır. … tarih ve …sayılı ihale komisyonu kararıyla davacının 4734 sayılı Kanun’un 17. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde düzenlenmiş olan “Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek” yasak fiil ve davranışında bulunduğundan bahisle davacı şirketin 1 (bir) yıl süreyle bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklanması yönünde teklifte bulunulmuştur. Söz konusu teklif Genel Müdürlükçe uygun görülerek, … tarih ve … sayılı toplantıda alınan … sayılı Yönetim Kurulu kararıyla davacı hakkında yasaklama kararı verilmiş, bu kararın 03/09/2019 tarih ve 30877 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanması üzerine bakılan dava açılmıştır. İLGİLİ MEVZUAT: 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde, alternatif teklif verebilme hâlleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekâleten birden fazla teklif vermek yasak olan fiil ve davranışlar arasında sayılmıştır. 4734 sayılı Kanun’un “İhalelere katılmaktan yasaklama” başlıklı 58. maddesinde, 17. maddede belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verileceği kurala bağlanmıştır. Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde, “Alternatif teklif”, “İhale dokümanında hüküm bulunması halinde, bir ihalede aynı aday veya istekli tarafından ihale konusu malın teknik şartnamesinde belirlenen asgari özellik ve şartları sağlamakla birlikte birbirinden farklı teknik özelliklere sahip ürünlerin, asıl teklifin yanı sıra alternatif olarak sunulmasını…ifade eder.” tanımına yer verilmiştir. Davacının yasak fiili ve davranışta bulunduğu iddia edilen ihaleye ait idari şartnamenin 20.1. maddesinde, “Bu ihalede alternatif teklif verilmeyecektir.” düzenlemesi yer almıştır. HUKUKİ DEĞERLENDİRME: Uyuşmazlık konusu ihaleye ilişkin olarak davacı şirket tarafından verilen teklif zarfının içerisinde, birincisi; “İhale konusu işin (tamamını 500 kg’lık Yaş Pancar Posası Paketleme Makinesi Alımı) her bir iş kalemi için teklif ettiğimiz birim fiyatlar üzerinden Katma Değer Vergisi hariç (3.801.000,00 TL) bedel karşılığında yerine getireceğimizi kabul ve taahhüt ediyoruz.” şeklinde; ikincisi, “ihale konusu işin (500 kg’lık Yaş Pancar Posası Paketleme Makinesi Alımı) her bir iş kalemi için teklif ettiğimiz birim fiyatlar üzerinden Katma Değer Vergisi hariç (543.000,00 TL) bedel karşılığında yerine getireceğimizi kabul ve taahhüt ediyoruz.” şeklinde olmak üzere yetkili kişi tarafından imzalanmış iki ayrı teklif mektubunun sunulduğu görülmektedir. Bunun yanı sıra, teklif zarfı içinde tek bir birim fiyat teklif cetveli sunulduğu, burada yedi (7) adet makine için birim fiyatın 543.000,00-TL; toplam tutarın ise 3.801.000,00-TL(7×543.000,00-TL) olduğu anlaşılmaktadır. Davacı tarafından, ikinci teklif mektubunun birim fiyata karşılık gelen 543.000,00-TL fiyat üzerinden düzenlendiği, bu teklif mektubuna ilişkin ayrı bir birim fiyat teklif cetvelinin sunulmadığı, teklif mektubunda yer alan bu bedelin (7) ile çarpılması durumunda diğer teklif mektubunda ve buna ilişkin teklif cetvelinde yer alan 3.801.000,00-TL bedele ulaşıldığı dikkate alındığında, davacının eyleminin, söz konusu ihalede birden fazla teklif vermek şeklinde nitelendirilemeyeceği sonucuna varılmaktadır. Bu itibarla, davacının, 4734 sayılı Kanun’un 17/1-d maddesinde belirtilen yasak fiil veya davranışta bulunduğundan bahisle tesis edilen dava konusu yasaklama işleminde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf isteminin reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır. KARAR SONUCU : Açıklanan nedenlerle; 1. Davacının temyiz isteminin kabulüne; 2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’ne gönderilmesine, 18/10/2022 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.